Ngô sinh dã hữu nhai, nhi tri dã vô nhai: Đời ta có giới hạn, nhưng tri thức thì vô hạn
Last updated: December 11, 2025 Xem trên toàn màn hình
- 26 Sep 2024
"Ăn mày quá khứ" nghĩa là gì? 54/2003 - 18 Mar 2024
"Giả ngu, giả ngốc" là một cảnh giới cao của người thành công 50/2151 - 12 Nov 2024
"Nhân tình thế thái" là gì? "Thời thế" là gì? 47/1678 - 12 Mar 2024
Khám Phá Triết Học: Hai Nguyên Lý Cơ Bản và Những Quy Luật Đằng Sau Sự Phát Triển 47/712 - 01 Oct 2024
"Tâm sinh tướng" là gì? 38/1773 - 26 Jul 2024
"Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng? 29/2499 - 04 Oct 2024
Chấp Ngã và Chấp Thủ: Làm Thế Nào Để Cuộc Sống Đơn Giản Hơn? 27/841 - 01 Mar 2024
"Hồ đồ", "Trung dung", "Vô vi" và "tiêu dao" là gì? 18/669 - 12 Sep 2024
Hiện tượng ‘Phông Bạt” từ góc nhìn Tâm Lý Học 17/465 - 10 Sep 2024
Cây dừa giữa giông bão: Bình tĩnh sống giữa trạng thái “VUCA” 13/552 - 12 Feb 2025
Thành Công Không Chỉ Dựa Vào Chăm Chỉ, Trí Thông Minh Hay Tiền Bạc – Mà Cần "Căn Cơ" 13/524 - 04 May 2024
Hiệu ứng FOMO trong phát triển phần mềm 13/332 - 26 May 2025
"Tam tịnh nhục" là gì? 11/213 - 02 Feb 2025
Tâm Phân Biệt Là Gì? Tâm Phân Biệt Trong Phật Giáo Và Tâm Lý Học Hiện Đại 10/155 - 01 Sep 2022
Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ? 10/647 - 02 Mar 2024
"Quán chiếu nội tâm" là gì? 10/187 - 04 Oct 2023
Authority bias (Thiên kiến uy quyền) là gì? 10/539 - 05 Oct 2024
Sự thật đơn giản: Vượt qua những thử thách học làm người bằng cách "hãy sống thật" 9/86 - 06 Jan 2025
Bài học từ đàn bò si: Bạn Có Đang Sống Như Đàn Bò Thời Hiện Đại? 9/71 - 27 Sep 2022
Tinh tấn trong đạo Phật khác với nỗ lực ở đời thường như thế nào? 8/297 - 13 Nov 2025
"Ngoại Thích" Thời Phong Kiến: Cơ Chế Lộng Quyền Và Sự Hiện Diện Trong Doanh Nghiệp Hiện Đại 8/15 - 14 Sep 2024
“Nơi đông giữ miệng, nơi loạn giữ tâm” mởi thực sự là "Đại Dũng" 8/368 - 12 Sep 2024
Tổng hợp các câu nói nổi tiếng của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long 8/475 - 08 Dec 2023
Giải mã bí mật của trò chơi vô hạn và hữu hạn 8/394 - 13 Nov 2025
"Sa môn rác" thời hiện đại: Làm sao nhận diện giữa xã hội đầy giả tu – giả học? 8/17 - 02 May 2024
Những trích dẫn hàng đầu của Albert Einstein để truyền cảm hứng và động lực 8/219 - 17 Aug 2025
Giải mã 50+ thuật ngữ Khắc Kỷ: Điều gì khiến Khắc Kỷ tồn tại hơn 2.000 năm mà vẫn được giới trẻ tìm đến? 8/27 - 12 Jun 2022
Marcus Aurelius: Hạnh phúc phụ thuộc vào chất lượng của những suy nghĩ 7/470 - 26 Feb 2025
Nghịch Duyên Có Thật Sự Là Nghịch Cảnh? Có Thể Chuyển Hóa Nghịch Duyên Thành Thuận Duyên? 7/323 - 03 Oct 2022
Quy luật của sự cho đi: Khắc đi... khắc đến 7/170 - 04 Sep 2020
IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0? 6/515 - 17 Feb 2025
"Minh triết" là gì? Có Phải Minh Triết Giúp Bạn Thành Công Hơn Trí Thông Minh?" 5/56 - 08 Dec 2023
Hiệu ứng Barnum là gì? Hiệu ứng Barnum tốt hay xấu? 5/373 - 10 Apr 2024
Triết Lý Nhân Sinh: Thông minh quá hóa mệt mỏi, ngốc một chút để lòng an nhiên. 5/253 - 21 Mar 2024
12 triết lý sống tối giản bạn nên biết 5/131 - 14 Aug 2025
Phân biệt "Căn tính" và "Căn cơ" 5/45 - 17 Aug 2024
[Học tiếng Anh] 14 điều răn của đạo Phật 5/159 - 01 Jan 2025
Phương Pháp Shadow Work: Chìa Khóa Chữa Lành Và Phát Triển Bản Thân 5/193 - 20 Dec 2024
Ngôn Giáo và Thân Giáo: Vai Trò Của Thực Hành Trong Cuộc Sống Hiện Đại 4/64 - 01 Aug 2024
Infomercial - Chiến thuật "cô đọng" điều gì đó trong đầu người dùng 4/352 - 01 Aug 2022
Đỉnh cao ứng xử của kẻ trí tuệ: Nhìn thấu không nói, biết người không bình, hiểu lý không tranh 4/364 - 02 Aug 2024
Tổng hợp các câu nói động lực - chất xúc tác cho sự phát triển bản thân 4/122 - 07 Feb 2025
Buyer’s remorse: Sự hối hận của người mua sau khi chốt đơn mua hàng 3/89 - 25 Sep 2023
50 lời dạy tâm đắc nhất của đạo Phật về cuộc sống 3/234 - 02 Aug 2025
Hiểu đúng về “Tam Bảo” trong Phật giáo và ứng dụng trong cuộc sống 2/25 - 04 Apr 2025
BÀI HỌC NGẮN SỐ #26: 12 sự thật quan trọng giúp bạn trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình 1/49 - 13 Apr 2025
"Căn tính" là gì? 1/111 - 09 Apr 2025
10 bẫy thao túng bạn có thể chưa biết 1/111 - 08 May 2019
“Ngựa gỗ thành Troy” trong thương trường và chính trị ngày nay /437 - 15 Aug 2024
"Thị phạm" là gì? /4 - 25 Jun 2023
"Hầm bà lằng" là gì? /4 - 20 Jan 2025
Thiện căn là gì? Bất thiện căn là gì? /164 - 07 Feb 2025
Khám Phá Văn Thù Sư Lợi và Phổ Hiền: Ý Nghĩa và Vai Trò Trong Phật Giáo /203 - 13 Feb 2025
Căn Cơ Là Gì? Yếu Tố Quyết Định Thành Bại Trong Cuộc Sống /450 - 14 Apr 2025
BÀI HỌC NGẮN SỐ #29: Ở tuổi 40, bạn nên đủ tỉnh táo để nhận ra điều này /26 - 19 Apr 2025
BÀI HỌC NGẮN SỐ #30: Tự bảo vệ bản thân trước hiểm họa đến từ tương lai /2
吾生也有涯,而知也無涯: Ngô sinh dã hữu nhai, nhi tri dã vô nhai
Sống có giới hạn, khám phá vô hạn: Bí quyết của những người thành công
Câu nói "Ngô sinh dã hữu nhai, nhi tri dã vô nhai" (hoặc có thể đọc: Ngã sinh giả hữu nhai, nhi tri giả vô nha) có nguồn gốc từ tư tưởng của triết gia Trang Tử trong triết học Trung Hoa cổ đại.
Dịch nghĩa sang tiếng Việt, câu này có thể hiểu tường minh như: "Đời ta có giới hạn, nhưng tri thức thì vô hạn". Hiểu một cách rộng hơn là "Đời ta thì có bờ bến, tức giới hạn, mà cái biết thì không bờ bến, tức vô tận". Đời sống của con người ta là có bờ bến, mà cái biết thì không có bờ bến. Lấy cái có bờ bến để theo đuổi cái không bờ bến là "nguy", là "khùng".
Câu nói này chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về nhận thức, giới hạn của con người, và giá trị của tri thức.
Lấy hữu hạn chọi với vô hạn không khác nào lấy trứng chọi đá
-
"Ngô sinh dã hữu nhai": Phần đầu của câu, "Đời ta có giới hạn," nói đến bản chất hữu hạn của cuộc đời con người. Chúng ta sinh ra, lớn lên, và sẽ qua đời – sự tồn tại về thể chất của con người là có giới hạn.
-
"Nhi tri dã vô nhai": Phần sau của câu, "Tri thức thì vô hạn," ám chỉ rằng tri thức và hiểu biết của con người không có giới hạn. Tri thức tồn tại và phát triển không ngừng, từ thế hệ này sang thế hệ khác, và vượt ra ngoài sự sống của từng cá nhân. Không ai là toàn giác, không ai đạt được đến năng lực "tha tâm thông" (thần thông) trong cuộc đời hữu hạn của mình.
Giá trị vô giá của tri thức và sự khiêm nhường trong học hỏi
Trang Tử nhấn mạnh rằng tri thức là tài sản tinh thần vô giá, không bị ràng buộc bởi giới hạn của đời người. Do đó, việc truyền đạt tri thức từ đời này sang đời khác là một phần quan trọng của sự tiến bộ nhân loại.
Trang Tử không chỉ nhắc nhở về sự ngắn ngủi của cuộc đời mà còn thúc giục con người sống khiêm nhường và cẩn trọng trong việc tìm kiếm tri thức. Mặc dù con người không thể học hết mọi điều, nhưng vẫn nên nỗ lực mở mang kiến thức và phát triển hiểu biết trong giới hạn cuộc đời mình.
Tận dụng tri thức không giới hạn: Hành trình học hỏi cả đời
-
Nhận thức về giới hạn: Biết rằng đời sống con người là hữu hạn giúp ta nhận thức rõ hơn về giá trị của thời gian và khuyến khích việc sử dụng nó một cách ý nghĩa, như học hỏi, cống hiến và trau dồi bản thân.
-
Thái độ cầu tiến và khiêm nhường: Tri thức vô hạn là một lời nhắc nhở để chúng ta không ngừng học hỏi, khám phá. Đồng thời, biết rằng ta chỉ hiểu được một phần nhỏ của thế giới bao la này giúp ta khiêm nhường hơn trong giao tiếp và ứng xử với người khác. Sự học của chúng ta cần phải theo trình tự từ thấp đến cao, biết và hiểu là chưa đủ, phải trải qua tu dưỡng, rèn luyện, tinh tấn. Câu nói này cũng nhắc nhở người đời phải học thật, không chạy theo thành tích như những vấn nạn gần đây liên quan đến: Bằng thật học giả và bằng giả học thật.
Kết luận
"Ngô sinh dã hữu nhai, nhi tri dã vô nhai" là lời nhắc nhở đầy triết lý về sự hữu hạn của đời người và sự vô tận của tri thức. Nó khuyến khích mỗi người sống có ý nghĩa, không ngừng tìm kiếm tri thức và luôn biết khiêm nhường, khiêm cung trong suốt hành trình phát triển bản thân.









Link copied!
Mới cập nhật