6 hiệu ứng TÂM LÝ phổ biến sẽ chi phối cuộc sống của bạn theo cách không ngờ tới
Published on: June 18, 2023
Last updated: June 18, 2025 Xem trên toàn màn hình
Last updated: June 18, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 11 Feb 2024
Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung 2225 - 01 Oct 2024 "Tâm sinh tướng" là gì? 1684
- 18 Dec 2024 Những Câu Thành Ngữ Khuyến Khích Tư Duy Ngược 1135
- 01 Oct 2021 Sự Tự Điều Chỉnh (Self-Regulation) Là Gì? Tại Sao Nó Quan Trọng? 624
- 03 Nov 2022 Bài học từ chuyện hai viên gạch xấu xí 620
- 09 Aug 2019 Nghịch lý Icarus - Nghịch lý nói hay làm dở (Good idea, bad execution) 577
- 04 Sep 2022 Hiệu ứng cánh bướm là gì? Ý nghĩa và tác động của hiệu ứng cánh bướm 522
- 10 Sep 2024 Cây dừa giữa giông bão: Bình tĩnh sống giữa trạng thái “VUCA” 513
- 19 Dec 2023 Hồi tưởng lạc quan (Rosy retrospection): Khi những quá khứ tươi đẹp có thể đe dọa đến tương lai của bạn 482
- 12 Feb 2025 Thành Công Không Chỉ Dựa Vào Chăm Chỉ, Trí Thông Minh Hay Tiền Bạc – Mà Cần "Căn Cơ" 478
- 12 Jun 2022 Marcus Aurelius: Hạnh phúc phụ thuộc vào chất lượng của những suy nghĩ 441
- 13 Feb 2025 Căn Cơ Là Gì? Yếu Tố Quyết Định Thành Bại Trong Cuộc Sống 397
- 14 Sep 2024 11 Cơ Chế Tâm Lý Che Giấu Cần Nhận Diện Để Hiểu Bản Thân và Người Khác 394
- 02 Oct 2023 OCEAN: Mô hình 5 tính cách Big Five 252
- 01 Dec 2023 Tư duy ngược - Chuyện số 1: Nơi nguy hiểm nhất là nơi an toàn nhất 212
- 02 May 2024 Những trích dẫn hàng đầu của Albert Einstein để truyền cảm hứng và động lực 194
- 01 Jan 2025 Phương Pháp Shadow Work: Chìa Khóa Chữa Lành Và Phát Triển Bản Thân 175
- 01 Nov 2024 Đừng Chỉ Làm Việc, Hãy Trưởng Thành: Bốn Bài Học Từ Thiền Nhật Bản 136
- 01 Nov 2023 Lòng Tham Vi Tế: Khi Chúng Ta Chạy Theo Miễn Phí Mà Không Biết Đang Đánh Đổi Điều Gì 103
- 18 Jan 2025 Echoist là kiểu người gì? Echoist khác với người hướng nội và người ái kỷ như thế nào? 82
- 08 May 2024 Ghosting và Thao Túng Tâm Lý: Những Điều Gen Z Cần Biết để Bảo Vệ Bản Thân 76
- 22 Sep 2024 Hội chứng Zeigarnik – Tại sao những công việc dở dang "đọng" lại trong trí nhớ lâu hơn các công việc đã hoàn thành? 71
- 17 Feb 2024 Khí Phách Cuối Cùng Của Nhà Vua – Và Bài Học Về Quy Luật Cuộc Sống 61
- 12 Aug 2025 Hội chứng Imposter Syndrome: Vì sao Quản Lý Dự Án giỏi lại luôn nghĩ mình không đủ giỏi? 59
- 13 Aug 2025 Hội chứng "imposter syndrome" là gì? 54
- 01 Jul 2020 8 Thiên Kiến Nhận Thức Mà Người Quản Lý Dự Án Cần Cảnh Giác 46
- 18 Aug 2025 Vì sao các tổ chức quốc tế không công bố lý do cụ thể khi xử phạt? 41
- 02 Oct 2024 Lời sấm của Tào Tháo: "Đảo ngược lời khuyên của vợ, thành công ắt đến" 23
Hiệu ứng "Lời tiên tri tự ứng nghiệm" (Self-fulfilling prophecy)
- Tình huống: Thí nghiệm của nhà tâm lý Robert Rosenthal: chọn ngẫu nhiên học sinh và gán cho họ danh xưng "thông minh", kết quả họ thật sự tiến bộ vượt trội.
- Bài học: Khi bạn tin một điều tích cực (hoặc tiêu cực) về ai đó đủ lâu, bạn sẽ tác động khiến điều đó thành sự thật.
Hiệu ứng "Giới hạn" (Overexposure)
- Tình huống: Một mục sư giảng quá dài khiến người nghe từ thiện chí chuyển sang phản cảm.
- Nguyên nhân: Trong giáo dục, phê bình hay nhắc lỗi trẻ em quá nhiều sẽ dẫn đến sự chống đối, phản kháng. Tương tự như câu nói "giáo đa thành oán" của người Việt xưa.
- Bài học: Nhắc nhở cần giới hạn và thay đổi góc nhìn để không gây chán ghét.
Hiệu ứng thao túng động cơ nội tại (Werther)
- Tình huống: Ông lão trả tiền cho trẻ con chơi trước nhà, sau đó giảm dần tiền → trẻ mất hứng và bỏ đi.
- Bài học: Khi phần thưởng bên ngoài thay thế niềm vui nội tại, động lực sẽ yếu dần. Đừng quá lạm dụng khen thưởng để kiểm soát hành vi.
Hiệu ứng "Gió Nam" (The South Wind Effect)
- Tình huống: Gió Nam nhẹ nhàng giúp người đi đường cởi áo, trong khi Gió Bắc thổi mạnh mẽ quá nên "thất bại", khiến người ấy càng siết chặt áo khoác. Hiệu ứng Gió Nam là một khái niệm tâm lý học xuất phát từ câu chuyện ngụ ngôn của La Fontaine. Gió Nam nhẹ nhàng thổi, mang theo hơi ấm và ánh nắng, khiến người ấy tự động cởi áo ra.
- Bài học: Mềm mỏng, thuận theo cảm xúc và nhu cầu sẽ hiệu quả hơn là áp lực hay ép buộc. Sự mềm mại và hòa nhã thường hiệu quả hơn sự mạnh mẽ và lạnh lùng.
Hiệu ứng "Ngưỡng vào" (Foot-in-the-door)
- Tình huống: Bắt đầu với yêu cầu nhỏ rồi nâng dần sẽ dễ được chấp nhận hơn là yêu cầu lớn ngay từ đầu. Hiệu ứng này giống như nguyên tắc "2-minute rule" được đề cập trong cuốn sách "Getting Things Done" của David Allen.
- Bài học: Trong giáo dục và giao tiếp, hãy xây dựng lòng tin từ từ bằng những bước nhỏ. Phá vỡ các vòng lặp mở (open loop) để giải phóng não bộ khỏi những vấn đề rắc rối tiềm ẩn.
Hiệu ứng "Tăng giảm" (Gain vs. Loss Framing)
- Tình huống: Khi thêm dần vào khiến người ta thấy vui (ví dụ: thêm hàng vào cân), nhưng nếu rút bớt thì gây khó chịu.
- Bài học: Trong giao tiếp, hãy đưa phản hồi tiêu cực trước, rồi kết thúc bằng sự khích lệ – sẽ dễ chấp nhận hơn.
Kết luận
Các hiệu ứng tâm lý này nếu hiểu đúng và áp dụng linh hoạt sẽ tạo ra những thay đổi tích cực trong giao tiếp, giáo dục, bán hàng và cuộc sống cá nhân.
[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"1\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":true,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":true}]"},{"bannerInfo":"[{\"isBannerBrightnessAdjust\":false,\"bannerBrightnessLevel\":\"\",\"isRandomBannerDisplay\":true}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]
Nguồn
{content}
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Link copied!
Mới cập nhật