SEQUENTIAL THINKING là gì?
Last updated: August 01, 2025 Xem trên toàn màn hình



"Tư duy" là một hoạt động nhận thức (cognitive activity) mà con người sử dụng để xử lý và tổ chức thông tin, đưa ra quyết định, xây dựng kế hoạch, giải quyết vấn đề và tạo ra những ý tưởng mới. Có rất nhiều dạng tư duy: tư duy phân tích (analytical), tư duy phản biện (critical), tư duy sáng tạo (creative), tư duy trừu tượng (abstract), v.v.
Bài viết này sẽ tập trung vào “tư duy tuần tự” (sequential thinking, hay còn gọi là linear thinking).
Tư duy tuần tự đề cập đến “khả năng xử lý thông tin theo một trật tự được quy định sẵn. Nó bao gồm sự tiến triển từng bước một, trong đó cần có phản hồi từ một bước trước khi tiến tới bước tiếp theo”.
Nhìn chung, đây là kiểu tư duy trái ngược với tư duy tổng thể (holistic thinking), vốn quan tâm đến “bức tranh toàn cảnh và sự kết nối giữa các thành phần tạo nên tổng thể”.
Phát triển tư duy tuần tự giúp bạn tự động sắp xếp và tổ chức lượng lớn thông tin. Những người có năng lực này thường rất giỏi trong việc thêm, phân loại, lưu trữ và truy xuất thông tin một cách logic và dễ dàng.
Tuy nhiên, lợi ích quan trọng nhất của kiểu tư duy này là khả năng đánh giá trôi chảy những điểm mạnh và điểm yếu của từng lựa chọn. Đây là một năng lực rất thiết thực để cân nhắc quyết định và ước lượng tác động của chúng. Nó giúp bạn hành động có chủ đích, giảm bớt những phản ứng vô thức.
Quy trình phân tích và phản tư (reflections) này không chỉ bao gồm suy nghĩ mà còn cả cảm xúc. Nó hỗ trợ bạn chọn ra giải pháp phù hợp nhất — không chỉ cho bản thân mà còn cho môi trường xung quanh. Đây là một kỹ năng then chốt để triển khai kế hoạch chiến lược, chẳng hạn như vậy.
Những người có tư duy tuần tự vượt trội thường có thói quen đưa ra quyết định một cách cẩn trọng, luôn cân nhắc đến mọi hệ quả. Tuy nhiên, chỉ những ai thực sự thành thạo kỹ năng này mới có thể nhanh chóng nhận ra khi nào nên tin vào bản năng (instinct) của chính mình là lựa chọn đúng đắn. Những người còn lại dễ rơi vào tình trạng phân tích quá mức (over analyse) các kịch bản khác nhau, làm chậm quá trình ra quyết định và trì hoãn hành động.
Vì vậy, dù tư duy tuần tự là một kỹ năng hữu ích trong việc hoạch định chiến lược, bạn cũng nên sử dụng nó một cách cẩn trọng.
Bức tranh toàn cảnh và trực giác (instinct) của bạn cũng là những yếu tố quan trọng trong quá trình ra quyết định. Tất cả đều xoay quanh sự cân bằng giữa ba yếu tố này. Sự thận trọng là điều tốt — miễn là nó không khiến bạn bị mắc kẹt.
Một trong những yếu tố then chốt của tư duy tuần tự là khả năng nhận biết khi nào nên đi sâu vào phân tích, và khi nào nên buông bỏ một cách nhẹ nhàng. Hãy phát triển năng lực “đọc vị” (read) tình hình tổng thể, bằng cách cân nhắc các yếu tố tích cực và tiêu cực. Điều đó sẽ cho bạn một gợi ý tốt về việc có nên sử dụng tư duy tuần tự hay không.
Hãy tin vào tư duy tuần tự cũng như tin vào cảm nhận trực giác (gut-feeling) và tầm nhìn rộng mở của bạn.
Việc nhận thức rõ hơn về khuynh hướng tự nhiên của bản thân sẽ mang lại cho bạn nhiều insight (hiểu biết sâu sắc) để đạt hiệu suất vượt trội!