Câu thành ngữ "Lấy mỡ nó rán nó" ban đầu là một hình ảnh dân dã trong ẩm thực: khi làm thịt, người ta tận dụng chính phần mỡ của con vật để rán lại phần thịt của nó – vừa tiết kiệm, vừa thơm ngon. Tuy nhiên, khi đi vào đời sống, câu này đã vượt xa nghĩa đen, trở thành một phép ẩn dụ mạnh mẽ và đa nghĩa trong giao tiếp, chiến lược và tư duy sống.

🧠Đây có phải là phép ẩn dụ?

Đúng. “Lấy mỡ nó rán nó” là một ẩn dụ hành động – dùng một phần lực, tài nguyên, hay yếu điểm từ một đối tượng để tác động trở lại chính đối tượng đó. Nó không chỉ diễn đạt bằng hình ảnh mà còn gợi mở một phương pháp suy nghĩ: khai thác nội lực từ bên trong hệ thống thay vì phụ thuộc yếu tố bên ngoài.

🧠Tích cực hay tiêu cực?

Câu nói này trung tính, nhưng tùy ngữ cảnh mà mang ý nghĩa:

• Tích cực: Khi được dùng trong bối cảnh sáng tạo, hiệu quả, tiết kiệm hoặc ứng biến thông minh. Ví dụ: startup dùng vốn khách hàng để vận hành; giáo viên dùng chính trò chơi học sinh thích để dạy học.
• Tiêu cực: Khi được hiểu theo nghĩa lợi dụng, trả đũa hoặc phản công một cách ranh mãnh. Ví dụ: dùng sơ hở của người khác để “chơi lại”; lợi dụng lòng tin để trục lợi.

Chiến lược: Mô hình hợp tác giữa chủ đất và nhà phát triển dự án, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, chủ đầu tư xây dựng bằng tiền bán trước căn hộ.

Mô hình hợp tác giữa chủ đất và nhà phát triển dự án

Trong bất động sản, “mỡ” chính là giá trị ảo trong tương lai, được quy đổi thành dòng tiền thật ở hiện tại – nếu biết cách xoay vòng, mọi bên cùng có lợi mà không ai phải “đốt tiền thật” ban đầu.

Tại Việt Nam, nhiều dự án bất động sản được triển khai không cần bỏ ra quá nhiều vốn ban đầu nhờ vào mô hình “hợp tác phát triển”.

Cụ thể:

• Chủ đất góp quyền sử dụng đất (không thu tiền), đổi lấy tỷ lệ căn hộ hoặc phần doanh thu.
• Chủ đầu tư không cần mua đất, chỉ cần ứng trước một phần vốn xây dựng, sau đó mở bán căn hộ trước khi hoàn thiện để thu tiền từ khách hàng.
• Dòng tiền thu từ khách hàng được dùng để xây tiếp chính dự án đó.

➤ Dự án được xây dựng bằng chính giá trị tương lai của nó, từ "mỡ" của người mua và người góp đất.

Kết quả:

• Chủ đất có tài sản nhưng không có khả năng phát triển → có thể "đẻ ra tiền" từ đất.
• Chủ đầu tư giảm rủi ro và chi phí đầu tư ban đầu.
• Khách hàng sẵn sàng góp tiền để giữ suất căn hộ đẹp, coi như “góp vốn gián tiếp”.

Ví dụ, bạn biết ăn rau và hoa quả tốt nhưng lại thích ăn thịt nướng mỗi ngày, bạn quyết tâm thay đổi khẩu phần. Bạn mua chuối, táo... tích trong tủ lạnh nhưng vài ngày trôi qua, hoa quả héo trong khi bạn vẫn nghiền ăn thịt. Vấn đề không phải là "ý chí" của bạn không tốt. Vấn đề nằm ở "môi trường" không được "setup" để bạn có thể chuyển hóa. Não bộ của chúng ta được lập trình để "tối ưu hóa" năng lượng, nghĩa là nó sẽ tìm mọi cách "lách luật" để làm mọi thứ đơn giản và nhanh gọn nhất có thể.

Thay vì cố gồng mình thay đổi, hãy chấp nhận một sự thật: con người luôn chọn đường dễ nhất. Vậy thì ta dùng chính “cái dễ” để phục vụ cho việc mình cần làm – đó chính là nguyên tắc “lấy mỡ nó rán nó”. Hãy giả định rằng bạn sẽ chọn giải pháp lười biếng nhất, rồi khéo léo biến nó thành thứ bạn thực sự muốn. Muốn ăn trái cây thay vì thịt nướng? Hãy rửa sẵn, cắt nhỏ, bày ngay trên bàn. Muốn tập thể dục mỗi sáng thành thói quen? Trải sẵn thảm, để đồ tập ngay cạnh giường. Muốn đọc sách thay vì lướt điện thoại? Đặt sách trên gối, để điện thoại xa tầm tay. Khi việc tốt là lựa chọn dễ nhất, bạn không cần ép mình – bạn chỉ cần... thuận theo bản năng một cách thông minh.

Đây không phải là khuyến khích bạn lười biếng, mà là dùng chính sự "lười biếng" hay xu hướng chọn đường dễ của não bộ để phục vụ mục tiêu của bạn. Thay vì đấu tranh với bản năng, hãy khôn ngoan điều chỉnh môi trường và cách sắp xếp mọi thứ sao cho việc làm điều tốt trở thành việc dễ nhất, tiện nhất và hiển nhiên nhất.