Hồi tưởng lạc quan (Rosy retrospection): Khi những quá khứ tươi đẹp có thể đe dọa đến tương lai của bạn
Last updated: September 27, 2024 Xem trên toàn màn hình
- 26 Jul 2024 "Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng?
- 11 Feb 2024 Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung
- 01 Sep 2022 Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ?
- 04 Sep 2020 IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0?
- 01 Aug 2024 Infomercial - Chiến thuật "cô đọng" điều gì đó trong đầu người dùng
Hồi tưởng lại Rosy là một khuynh hướng nhận thức khiến mọi người nhớ lại các sự kiện trong quá khứ một cách tích cực hơn so với thực tế. Ví dụ, hai người yêu nhau cô gái luôn cho rằng bạn trai không còn yêu thương và nuông chiều cô ấy như những lúc mới quen như thực tế anh ta vẫn như vậy. Đó chính là hồi tưởng Rosy và xét ở khía cạnh nào đó nó có thể ảnh hưởng đến tâm lý của bạn.
Hồi tưởng Rosy là gì?
Hồi tưởng Rosy, hồi tưởng lạc quan hay nguyên văn tiếng Anh là Rosy Retrospection, đề cập đến xu hướng của chúng ta để nhớ lại quá khứ một cách trìu mến hơn hiện tại, trong khi tất cả những thứ khác đều bình thường.
Có thể hiểu một cách đơn giản, hồi tưởng Rosy đề cập đến xu hướng của con người trong việc ghi nhớ (hoặc thậm chí phóng đại) những mặt tích cực từ các sự kiện trong quá khứ và giảm thiểu những tiêu cực. Mặc dù hiệu ứng này xuất hiện mạnh nhất với những sự kiện ở mức độ vừa phải vào thời điểm đó, nhưng nó là kết quả của những ký ức về những sự khó chịu nhỏ liên quan đến cuộc sống thường ngày của con người. Ví dụ về điều này có thể là kỷ niệm về một chuyến đi dã ngoại hoặc câu cá, nơi bạn nhớ về những người bạn đã ở cùng và niềm vui khi bạn có xu hướng quên đi những tiêu cực như nóng, ruồi, muỗi, khó chịu...
Hồi tưởng Rosy diễn ra như thế nào?
Có thể bạn hỏi ông, bà của mình về cuộc sống khi họ còn trẻ. Bạn có thể sẽ được kể về mọi thứ hồi đó tuyệt vời như thế nào, đặc biệt là so với bây giờ. Có thể là khi đó trẻ con được tự do vui chơi, không phải suốt ngày học hành, có thể là được ăn những món ăn dân dã và thậm chí ít bị ốm hơn trẻ con ngày nay. Nhưng mọi thứ có thực sự tốt như họ nhớ không? những năm một ngàn chín trăm hồi đó có thật sự vui vẻ như vậy, có thể họ đã quên đi nạn đói, quên việc không có điện hoặc quên mất việc phải làm ruộng, chăn trâu cực khổ thế nào.
Hay vào những dịp Tết, bạn sẽ cảm thấy ngày này không còn vui và háo hức như hồi bé. Ngày bé bạn được mua quần áo mới, được đi chợ hoa, được trang trí nhà cửa... mặc dù ngày nay những điều đó vẫn xảy ra nhưng bạn luôn cho rằng "những ngày xưa tốt đẹp hơn rất nhiều".
Xu hướng chúng ta để trải nghiệm hồi tưởng Rosy có thể được cho là do một số yếu tố.
Đầu tiên, khi mọi người trải qua một sự kiện nào đó, họ có xu hướng có cả suy nghĩ tích cực và tiêu cực, những suy nghĩ sau đó là do nhiều vấn đề khác nhau gây ra, chẳng hạn như thất vọng hoặc cảm giác thiếu kiểm soát. Tuy nhiên, những suy nghĩ tiêu cực này thường tồn tại trong thời gian ngắn, có nghĩa là theo thời gian, mọi người sẽ quên chúng, điều này để lại cho họ một ký ức tích cực hơn về sự kiện.
Điều này được hỗ trợ bởi thực tế là mọi người có xu hướng chung để quên đi những điều phiền nhiễu và những phần tương đối trung lập của những trải nghiệm trong quá khứ, điều này khiến họ đánh giá quá cao cường độ của những trải nghiệm đó. Do đó, trong một số trường hợp, và đặc biệt là khi nói đến những trải nghiệm tương đối tích cực, việc quên những phần này có thể khiến trải nghiệm tổng thể trở nên tích cực hơn.
Ngoài ra, một lời giải thích khá hợp lý khác cho hiện tượng này, dựa trên lý thuyết về sự bất hòa, là mọi người tham gia vào hình thức điều chỉnh tâm lý này để biện minh cho hành động của họ sau khi một trải nghiệm đe dọa cách họ nhìn nhận bản thân. Tương tự như vậy, mọi người cũng có thể sửa đổi ký ức của họ về các sự kiện trong quá khứ để làm cho những ký ức đó phù hợp với quan điểm của họ về bản thân họ, chẳng hạn bằng cách ghi nhớ bản thân là người táo bạo, xã hội và thành công hơn thực tế, do đó có thể tạo ra các sự kiện mà họ có vẻ tích cực hơn.
Ngoài ra, một lời giải thích khá hợp lý khác cho hiện tượng này, dựa trên lý thuyết về sự bất hòa, là mọi người tham gia vào hình thức điều chỉnh tâm lý này để biện minh cho hành động của họ sau khi một trải nghiệm đe dọa cách họ nhìn nhận bản thân. Tương tự như vậy, mọi người cũng có thể sửa đổi ký ức của họ về các sự kiện trong quá khứ để làm cho những ký ức đó phù hợp với quan điểm của họ về bản thân họ, chẳng hạn bằng cách ghi nhớ bản thân là người táo bạo, xã hội và thành công hơn thực tế, do đó có thể tạo ra các sự kiện mà họ có vẻ tích cực hơn.
Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy lý do chính khiến mọi người trải nghiệm hồi tưởng rosy là họ có xu hướng quên đi những phần tiêu cực và trung tính của một số trải nghiệm trong quá khứ, điều này khiến những trải nghiệm đó có vẻ tích cực hơn. Tuy nhiên, các yếu tố khác, chẳng hạn như mong muốn biện minh cho các hành động trong quá khứ, cũng có thể giải thích tại sao mọi người lại trải qua hiện tượng này.
Hồi tưởng Rosy có thật sự tốt không?
Nhiều người cho rằng thật tốt khi điều này xảy ra, vì nó giữ chúng ta trong tâm trí tích cực ở hiện tại. Trên thực tế, những người có xu hướng ghi nhớ những trải nghiệm tiêu cực nhiều hơn những trải nghiệm tích cực có khả năng bị rối loạn tâm trạng như trầm cảm. Nói cách khác, hồi tưởng Rosy là một khuynh hướng nhận thức - nhưng, giống như nhiều khuynh hướng nhận thức, nó là một khuynh hướng phục vụ một mục đích quan trọng.