1. Truyền thông đẩy là gì? (Push Communication)

Đây là hình thức truyền thông một chiều – thông tin được chủ động gửi đi từ người phát, nhưng không đòi hỏi phản hồi ngay lập tức từ người nhận.

Khi nào nên dùng?

Khi giám đốc dự án chỉ muốn phổ biến thông tin mà không cần xác nhận hay đối thoại trực tiếp.

Ví dụ thực tế:

• Email
• Thư
• Bản ghi nhớ (memo)
• Báo cáo
• Thư thoại

Ưu và nhược điểm

Ưu điểm:

• Dễ dàng gửi thông tin đến nhiều người cùng lúc
• Tiết kiệm thời gian, chi phí truyền đạt

Hạn chế:

• Không thể xác định liệu người nhận có đọc và hiểu hay không
• Không phù hợp cho các thông tin nhạy cảm hoặc cần phản hồi nhanh
• Nguy cơ bị hiểu sai nếu thông tin không rõ ràng

"Passive Listening" (Lắng nghe thụ động): Truyền thông đẩy giống như việc bạn đang nói chuyện với người chỉ nghe cho có, không phản hồi, không đặt câu hỏi, không xác nhận – nên dễ dẫn đến hiểu nhầm.

2. Truyền thông kéo là gì? (Pull Communication)

Đây cũng là truyền thông một chiều, nhưng thay vì "đẩy" thông tin đến người nhận, thì người nhận phải chủ động “kéo” (truy cập) thông tin khi họ cần.

Khi nào nên dùng?

Khi thông tin không khẩn cấp và không ảnh hưởng lớn nếu người khác không tiếp nhận ngay lập tức.

Ví dụ thực tế:

• Website nội bộ
• Wiki dự án
• Bảng tin kỹ thuật số
• Dashboard

Ưu và nhược điểm

Ưu điểm:

• Tiết kiệm thời gian cho người gửi
• Người nhận có thể tra cứu lại bất kỳ lúc nào

Hạn chế:

• Không thể biết liệu người nhận có đọc hay không
• Không phù hợp với thông tin quan trọng, khẩn cấp

Passive Listening (Lắng nghe thụ động): Giống như việc ai đó đang nói chuyện quan trọng, nhưng bạn chỉ nghe nếu bạn thấy hứng thú hoặc có thời gian – điều này dễ khiến thông điệp bị bỏ lỡ.

3. Truyền thông tương tác là gì? (Interactive Communication)

Đây là hình thức giao tiếp hai chiều, nơi người nói và người nghe đều tích cực tham gia, đặt câu hỏi, xác nhận, phản hồi…
→ Đây là hình thức truyền thông hiệu quả nhất vì đảm bảo sự hiểu đúng và phản hồi ngay lập tức.

Khi nào nên dùng?

Khi cần truyền đạt thông tin quan trọng, khẩn cấp hoặc nhạy cảm, cần đảm bảo tất cả các bên liên quan đều hiểu rõ.

Ví dụ thực tế:

• Cuộc họp (meeting)
• Gọi điện / hội nghị / video call
• Workshop, thảo luận nhóm

Ưu và nhược điểm

Ưu điểm:

• Có thể kiểm tra mức độ hiểu của người nhận
• Phản hồi ngay lập tức
• Tạo không gian trao đổi, xây dựng sự đồng thuận

Hạn chế:

• Tốn thời gian
• Khó duy trì hiệu quả nếu có quá nhiều người tham gia

"Active Listening" (Lắng nghe chủ động): Truyền thông tương tác là môi trường lý tưởng để rèn luyện lắng nghe chủ động: người nghe thể hiện sự chú tâm, đặt câu hỏi, xác nhận lại thông tin, từ đó tăng cường hiểu đúng và hợp tác hiệu quả.

Tóm lại: Chọn hình thức truyền thông phù hợp như chọn cách lắng nghe

Muốn truyền thông hiệu quả, không chỉ cần nói đúng, mà còn cần tạo điều kiện để người khác nghe đúng. Trong công việc cũng như cuộc sống, hiểu rõ bản chất của từng hình thức truyền thông sẽ giúp bạn lựa chọn công cụ phù hợp và đạt được mục tiêu giao tiếp.