Thái Độ và Trình Độ: Cái Nào Quan Trọng Hơn?
Published on: June 07, 2025
Last updated: September 04, 2025 Xem trên toàn màn hình
Last updated: September 04, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 04 Sep 2021
Tào lao là gì? Các bí quyết để tránh tào lao trong giao tiếp 1758 - 01 Oct 2024 "Tâm sinh tướng" là gì? 1639
- 28 Apr 2023 Mô hình Why, How, What là gì? 1211
- 04 Aug 2021 Đừng sợ đi chậm, chỉ sợ đứng yên 1159
- 07 Aug 2024 Kỷ nguyên VUCA và TUNA – Cơ hội phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ nhờ cuộc cách mạng 4.0 1083
- 16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 Thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần I) 966
- 01 Aug 2022 20 bài học kinh nghiệm rút ra từ Tam Quốc Diễn Nghĩa 847
- 29 Jul 2020 Câu chuyện mài chiếc rìu trước khi chặt cây: Bài học từ tổng thống vĩ đại nhất của nước Mỹ - Abraham Lincoln 670
- 15 Apr 2023 Nghịch lý từ câu chuyện “một chén gạo dưỡng ơn, một đấu gạo gây thù” 657
- 15 Aug 2024 Kỹ năng thuyết trình với kỹ năng ABC (Accuracy, Brevity, Clarity) 631
- 24 Mar 2021 Hiệu ứng Dunning-Kruger – Ảo tưởng sức mạnh về năng lực của bản thân 626
- 29 Sep 2022 Từ chuyện người ăn xin và chiếc cần câu cá, điều gì là quan trọng nhất: Kiến thức, kỹ năng hay thái độ với cuộc sống 604
- 18 Jul 2020 Lợi ích cận biên (Marginal Utility) là gì? Qui luật lợi ích cận biên giảm dần 582
- 12 Jul 2023 Vì sao ngày càng nhiều dự án phần mềm thất bại? 505
- 09 Aug 2022 Hiệu ứng “rắn hổ mang” (Cobra effect): Khi giải pháp trở thành vấn đề, tưởng vui lại hóa xui 470
- 12 Feb 2025 Thành Công Không Chỉ Dựa Vào Chăm Chỉ, Trí Thông Minh Hay Tiền Bạc – Mà Cần "Căn Cơ" 459
- 22 May 2022 Tư duy ngoài hộp (Thinking out of box) là gì? Tại sao quan trọng với sự phát triển của doanh nghiệp? 401
- 16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần II) 394
- 13 Feb 2025 Căn Cơ Là Gì? Yếu Tố Quyết Định Thành Bại Trong Cuộc Sống 386
- 11 Oct 2024 "Kham Nhẫn" Trong Kinh Doanh: Sức Mạnh Của Sự Kiên Nhẫn 384
- 10 Jul 2021 Chuyên gia chia sẻ các nguyên tắc tư duy sáng tạo hệ thống với tên gọi Systematic Inventive Thinking (SIT) 381
- 08 Nov 2022 16 phong cách làm việc của người Nhật Bản mà Việt Nam cần học hỏi 357
- 22 Jan 2025 Khi ngư dân không thể ra khơi, họ sửa lưới 288
- 20 Dec 2022 Bài học quản lý nhân sự từ một trận chung kết bóng đá 269
- 11 Sep 2022 Sức mạnh của lời khen 260
- 02 Oct 2023 Ngôi Chùa Trăm Năm và Viên Gạch Vỡ: Bài Học Thấm Thía Về Lỗi Nhỏ Trong Bức Tranh Lớn 223
- 15 Mar 2024 Tê liệt vì suy nghĩ quá nhiều (Analysis Paralysis) là gì? 202
- 01 Sep 2023 Định luật Goodhart và định luật Campbell - Nghịch lý về thành tích 191
- 10 Sep 2024 Tại sao những thứ chúng ta muốn lại ít khi có được? 190
- 03 Sep 2020 Hiệu ứng rắn hổ mang, Luật Goodhart, Campbell & Chuyện thi cử 190
- 02 May 2024 Những trích dẫn hàng đầu của Albert Einstein để truyền cảm hứng và động lực 187
- 01 Jan 2025 Phương Pháp Shadow Work: Chìa Khóa Chữa Lành Và Phát Triển Bản Thân 172
- 12 Jul 2021 Để chuyển đổi số, cần “bẻ gãy” (disrupt) trong tư duy 171
- 09 Jan 2025 10 Nghịch Lý Cuộc Sống Từ Phim Upstream (nghịch hành nhân sinh): Đối Mặt Rủi Ro Trong Thời Đại VUCA 166
- 16 Feb 2024 Nghịch lý của sự hoàn hảo: AI có thể quá tốt để sử dụng? 160
- 15 Sep 2020 Hai câu chuyện về dòng nước - Ao tù hay suối nguồn tươi trẻ? 156
- 01 Aug 2022 Bí quyết số 1 cho doanh nghiệp 4.0 với 10 chiến lược phát triển năng lực nhân sự CNTT 136
- 11 Sep 2020 Nghịch lý kinh doanh tại Mỹ: Chăm sóc khách hàng không tốt, nhưng công ty lại lãi lớn 136
- 01 May 2025 Vì Sao Các Cửa Hàng Trung Quốc Không Vội Vã Phục Vụ Khách Hàng? 78
- 23 Aug 2023 Đẽo Cày Giữa Đường: Bài học về tâm trí mạnh mẽ 53
- 03 Jul 2025 “Đo ni đóng giày” trong xã hội hiện đại: Xu hướng hay ngược hướng? 46
- 06 Dec 2025 Sức mạnh của phương pháp 30-for-30: Bạn đã bao giờ cam kết 30 ngày liên tục cho một mục tiêu? 34
- 10 Jun 2025 Hiệu Ứng Người Thờ Ơ (Bystander Effect): Khi “Ma Cũ” Không Muốn Giúp “Ma Mới” 34
- 10 Mar 2025 Mặt tối của thành công – 3 sự thật trần trụi 33
- 04 May 2025 Bí quyết nói tiếng Anh lưu loát không cần giỏi 4 kỹ năng văn vở 24
- 05 Sep 2025 “Lời Khuyên”: Thuận lý thì ít, nghịch lý thì nhiều. Suy nghĩ không giống nhau thì không nên khuyên nhau. 21
Trong hành trình phát triển sự nghiệp, không ít người từng tự hỏi: "Thái độ quan trọng hơn trình độ hay ngược lại?" – Đây không chỉ là câu hỏi của người đi làm, mà còn là bài toán tuyển dụng, đào tạo và phát triển nhân sự của mọi tổ chức.
Một người có thể giỏi chuyên môn, nhưng nếu thiếu tinh thần trách nhiệm, kỷ luật hay khả năng hợp tác thì liệu có bền vững trong môi trường làm việc? Ngược lại, một người có thái độ cầu tiến, sẵn sàng học hỏi nhưng trình độ chưa cao, có đáng để đặt niềm tin và đầu tư?
Giống như nghịch lý "con gà và quả trứng", câu hỏi này không có câu trả lời tuyệt đối – nhưng lại có hướng đi rõ ràng nếu ta đặt vào đúng bối cảnh, giai đoạn và mục tiêu phát triển cá nhân.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng:
- So sánh thái độ và trình độ dưới nhiều góc nhìn,
- Phân tích từng giai đoạn nghề nghiệp nên ưu tiên điều gì,
- Đưa ra lộ trình phát triển phù hợp cho cả nhân sự và nhà quản lý.
- Và cuối cùng là checklist tự trắc nghiệm ngắn để bạn có thể phản tỉnh (self-reflection) về bản thân mình.
"Thái độ vs. Trình độ" – cũng là một nghịch lý kiểu "Con gà - Quả trứng"
Giống như câu hỏi kinh điển “Con gà có trước hay quả trứng có trước?”, cuộc tranh luận giữa "Thái độ" và "Trình độ" cũng mang tính vòng lặp tương hỗ. Không có cái nào là "trước" hay "sau" tuyệt đối — mà cả hai nuôi dưỡng, bổ sung lẫn nhau theo vòng xoáy tiến hóa của sự phát triển cá nhân.
Ví dụ:
- Thái độ tốt giúp bạn kiên trì học tập, từ đó phát triển trình độ.
- Nhưng nếu không có một mức trình độ nền tảng, bạn có thể rơi vào tình trạng “nhiệt tình + thiếu hiểu biết = phá hoại”.
- Người có trình độ cao nhưng thái độ kém (kiêu ngạo, thiếu trách nhiệm) dễ bị cô lập, khó cộng tác.
- Người có thái độ tốt nhưng không chịu trau dồi năng lực sẽ dậm chân tại chỗ, mãi mãi là “người dễ thương” nhưng không “đáng tin giao việc”.
Vòng lặp lý tưởng:
Thái độ tốt → Dễ tiếp thu → Trình độ tăng → Gặp việc khó → Thái độ được thử thách → Thái độ mạnh mẽ hơn → Trình độ lên tầm cao hơn...
🧭Kết luận: Không có cái nào "quan trọng hơn mãi mãi", mà là:
Chọn cái nào trước phụ thuộc vào giai đoạn – nhưng cuối cùng, bạn phải có cả hai.
“Thái độ hơn trình độ” hay “Trình độ hơn thái độ”?
Câu hỏi “Thái độ hơn trình độ” hay “Trình độ hơn thái độ” không có câu trả lời tuyệt đối đúng hay sai. Nó phụ thuộc vào:
- Giai đoạn phát triển của cá nhân
- Bối cảnh công việc / tổ chức
- Mục tiêu tuyển dụng / đào tạo
- Thị trường cạnh tranh hay khan hiếm nhân sự
Tóm tắt:
| Tình huống | Ưu tiên Thái độ | Ưu tiên Trình độ |
|---|---|---|
| Nhân viên mới, chưa có kinh nghiệm | ✅ Rất nên | ❌ Không quá quan trọng |
| Công việc đòi hỏi teamwork, học hỏi liên tục | ✅ Cực kỳ quan trọng | ❌ Không phải yếu tố chính |
| Vai trò kỹ thuật chuyên sâu, deadline gắt | ❌ Có thể học sau | ✅ Cần ngay |
| Tuyển cấp quản lý, chiến lược | ✅ + ✅ (Cần cả hai) | ✅ Không thể thiếu |
| Môi trường đào tạo nội bộ tốt | ✅ Yên tâm đào tạo | ❌ Không gấp |
| Môi trường startup, linh hoạt | ✅ Quan trọng | ✅ Nhưng thái độ chiếm ưu thế |
Nguyên tắc:
- Ở giai đoạn đầu (tuyển dụng, thực tập, cộng tác), "Thái độ hơn trình độ" thường đúng.
- Ở giai đoạn thực thi và chuyên sâu, "Trình độ hơn thái độ" trở nên quan trọng hơn.
- Ở cấp chiến lược, phải kết hợp cả hai.
ROADMAP: KHI NÀO ƯU TIÊN CÁI NÀO?
🗺️ Dưới đây là sơ đồ 4 giai đoạn phát triển nhân sự / cá nhân, mỗi giai đoạn có tiêu điểm khác nhau:
![Checklist, checksheet...]()
Checklist tự kiểm định nhanh (dành cho Employee)
🟢MILESTONE 1: GIAI ĐOẠN KHỞI ĐẦU (Entry-Level / Intern / Học viên)
- Ưu tiên: THÁI ĐỘ
- Vì: Dễ đào tạo, chưa có thói quen xấu, dễ tiếp thu
- Tập trung:
- Khả năng học hỏi
- Tư duy cầu tiến
- Cam kết làm việc
- Kỷ luật
- Tinh thần đồng đội
🟢MILESTONE 2: GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN (Junior đến Mid-Level)
- Cân bằng Thái độ và Trình độ
- Vì: Bắt đầu phải "tự vận hành", nhưng vẫn cần hỗ trợ
- Tập trung:
- Kỹ năng chuyên môn nền tảng
- Tự học, tự quản lý công việc
- Giao tiếp, làm việc nhóm
- Tư duy phản biện và phản hồi tích cực
🟢MILESTONE 3: GIAI ĐOẠN CHUYÊN GIA (Senior / Expert)
- Ưu tiên: TRÌNH ĐỘ
- Vì: Làm chủ kỹ năng chuyên sâu, chịu trách nhiệm cao
- Tuy nhiên: Thái độ vẫn là điều kiện duy trì vị trí
- Tập trung:
- Giải quyết vấn đề phức tạp
- Ra quyết định độc lập
- Chịu trách nhiệm và truyền cảm hứng
🟢MILESTONE 4: LÃNH ĐẠO / ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC (Manager / Founder / Leader)
- Cần cả THÁI ĐỘ + TRÌNH ĐỘ + TẦM NHÌN
- Vì: Ảnh hưởng đến đội ngũ, định hướng tổ chức
- Tập trung:
- Đạo đức và bản lĩnh cá nhân
- Khả năng ra quyết định trong bấp bênh
- Truyền cảm hứng, xây văn hoá tổ chức
- Kỹ năng giao tiếp đa tầng (team - đối tác - khách hàng)
SƠ ĐỒ ROADMAP
KẾT LUẬN
- Với cá nhân: hãy rèn thái độ trước, sau đó trau dồi trình độ để có nền tảng vững chắc lâu dài.
- Với nhà tuyển dụng: hãy tuyển người có thái độ tốt ở cấp dưới, và đòi hỏi trình độ rõ ràng ở cấp chuyên sâu.
- Với đội nhóm: thái độ tạo nên văn hoá, trình độ tạo nên hiệu suất — hãy cân bằng cả hai.
| Câu hỏi | Trả lời "Có" hay "Chưa" |
|---|---|
| Tôi có sẵn sàng học điều mới mỗi tuần? | |
| Tôi có nhận feedback mà không tự ái? | |
| Tôi có thói quen chủ động cập nhật kỹ năng? | |
| Tôi có đủ năng lực giải quyết công việc được giao? | |
| Tôi đã từng tự nhận lỗi mà không đổ cho hoàn cảnh? | |
| Tôi giúp người khác khi họ cần, dù không bắt buộc? |
👉 Trả lời "Có" cho cả 6 câu là bạn đang đi đúng hướng: vừa thái độ, vừa trình độ.
[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"2\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":false,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":false}]"},{"bannerInfo":"[{\"isBannerBrightnessAdjust\":false,\"bannerBrightnessLevel\":\"\",\"isRandomBannerDisplay\":true}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]
Nguồn
{content}
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Mới cập nhật