Mô hình Why, How, What là gì?
Last updated: November 18, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 04 Sep 2021
Tào lao là gì? Các bí quyết để tránh tào lao trong giao tiếp 1794 - 01 Oct 2024 "Tâm sinh tướng" là gì? 1694
- 04 Aug 2021 Đừng sợ đi chậm, chỉ sợ đứng yên 1192
- 07 Aug 2024 Kỷ nguyên VUCA và TUNA – Cơ hội phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ nhờ cuộc cách mạng 4.0 1120
- 16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 Thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần I) 995
- 10 Sep 2023 Định luật Murphy giải thích tại sao chúng ta luôn gặp xui xẻo vào những lúc tưởng thuận lợi 744
- 29 Jul 2020 Câu chuyện mài chiếc rìu trước khi chặt cây: Bài học từ tổng thống vĩ đại nhất của nước Mỹ - Abraham Lincoln 690
- 15 Aug 2024 Kỹ năng thuyết trình với kỹ năng ABC (Accuracy, Brevity, Clarity) 648
- 24 Mar 2021 Hiệu ứng Dunning-Kruger – Ảo tưởng sức mạnh về năng lực của bản thân 639
- 29 Sep 2022 Từ chuyện người ăn xin và chiếc cần câu cá, điều gì là quan trọng nhất: Kiến thức, kỹ năng hay thái độ với cuộc sống 633
- 01 Mar 2021 Ý nghĩa và bài học rút ra từ truyện thầy bói xem voi 532
- 01 Apr 2023 Bí quyết đàm phán tạo ra giá trị từ câu chuyện Chia Cam 502
- 12 Apr 2023 Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là gì? Vận dụng trong điều hành cuộc họp hiệu quả 498
- 12 Feb 2025 Thành Công Không Chỉ Dựa Vào Chăm Chỉ, Trí Thông Minh Hay Tiền Bạc – Mà Cần "Căn Cơ" 482
- 11 Sep 2024 Mindset, skillset, toolset là gì? 410
- 13 Feb 2025 Căn Cơ Là Gì? Yếu Tố Quyết Định Thành Bại Trong Cuộc Sống 404
- 11 Oct 2024 "Kham Nhẫn" Trong Kinh Doanh: Sức Mạnh Của Sự Kiên Nhẫn 402
- 16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần II) 397
- 10 Jul 2021 Chuyên gia chia sẻ các nguyên tắc tư duy sáng tạo hệ thống với tên gọi Systematic Inventive Thinking (SIT) 396
- 07 Aug 2019 Câu chuyện thanh gỗ ngắn và bài học kinh doanh cho Doanh nghiệp 390
- 23 Jun 2024 Người trí tuệ không tranh cãi ĐÚNG/SAI 384
- 08 Nov 2022 16 phong cách làm việc của người Nhật Bản mà Việt Nam cần học hỏi 365
- 22 Jan 2025 Khi ngư dân không thể ra khơi, họ sửa lưới 296
- 11 Sep 2022 Sức mạnh của lời khen 263
- 11 Sep 2022 Từ truyện “Thầy bói xem voi” tới quản trị bằng Tư Duy Hệ Thống 218
- 02 May 2024 Những trích dẫn hàng đầu của Albert Einstein để truyền cảm hứng và động lực 196
- 01 Jan 2025 Phương Pháp Shadow Work: Chìa Khóa Chữa Lành Và Phát Triển Bản Thân 176
- 15 Sep 2020 Hai câu chuyện về dòng nước - Ao tù hay suối nguồn tươi trẻ? 164
- 05 Dec 2022 Hỏi 5 lần (5 WHYs) – Kỹ thuật "đào" tận gốc cốt lõi vấn đề 155
- 30 Aug 2024 Suy ngẫm: 30 nguyên tắc xử thế trong quan hệ xã hội 128
- 11 Mar 2024 30 câu hỏi về triết lý sống sách vở không dạy 125
- 02 Jul 2025 Một CTO mới tuyển dụng cho công ty phần mềm sẽ xử lý khủng hoảng kỹ thuật như thế nào? 51
- 08 Sep 2025 Tâm Lý Phản Kháng (Reactance): Vì Sao Càng Cấm, Người Ta Càng Muốn Làm? 40
- 06 Dec 2025 Sức mạnh của phương pháp 30-for-30: Bạn đã bao giờ cam kết 30 ngày liên tục cho một mục tiêu? 37
- 19 Sep 2025 Agile vs. Ego: Làm Gì Khi Một Thành Viên Trong Nhóm Nổi Loạn 36
- 05 Sep 2025 “Lời Khuyên”: Thuận lý thì ít, nghịch lý thì nhiều. Suy nghĩ không giống nhau thì không nên khuyên nhau. 26
Vòng Tròn Vàng Của Simon Sinek Là Gì?
Vòng tròn vàng, tên Tiếng Anh là The Golden Circle, trở nên phổ biến sau bài diễn thuyết TED Talk của Simon Sinek vào năm 2006. Kể từ đó cho đến nay, thuyết này đã được sử dụng bởi rất nhiều doanh nhân trên thế giới. Lý thuyết này không chỉ giúp quản trị doanh nghiệp, quản trị nhân sự, xây dựng chiến lược Marketing, mà còn đem lại góc nhìn mới khi xử lý các vấn đề phát sinh trong quản lý dự án và cả trong cuộc sống cá nhân.
Thuyết vòng tròn vàng là mô hình tư duy dùng để trả lời câu hỏi tại sao một số cá nhân, tổ chức lại tạo nên sự khác biệt so với số đông còn lại. Simon Sinek cho rằng, rất nhiều doanh nghiệp không biết tại sao khách hàng lại chọn sản phẩm của họ. Ngược lại, những doanh nghiệp thành công đều tiếp cận khách hàng dưới ba cấp độ của vòng tròn vàng, bao gồm WHY (tại sao), HOW (thế nào) và WHAT (cái gì).
Mô hình WHY, HOW and WHAT được thiết kế bởi Simon Sinek và bao gồm 3 phần: TẠI SAO (WHY), NHƯ THẾ NÀO (HOW) và CÁI GÌ (WHAT). Phần WHAT mô tả - như tên gọi - cái gì đang được thực hiện trong dự án hoặc sẽ trở thành trong mô tả sản phẩm. HOW mô tả WHAT của dự án hoặc sản phẩm được tiến hành như thế nào (How). Tuy nhiên, không phải WHAT mà WHY mới chính là mục đích của dự án.
Theo Simon, mấu chốt quan trọng của vòng tròn vàng là: Khách hàng không mua cái bạn làm, mà tại sao bạn làm ra nó (people don’t buy what you do, but why you do it“).
Trong quản lý dự án phần mềm, mô hình WHW rất quan trọng trong: phân tích tính khả thi, kiểm định giá trị thực tiễn (POC - Proof Of Concept), thẩm định giá trị kinh tế (POV - Proof Of Value).
Theo lý thuyết kinh tế cổ điển, hầu hết doanh nghiệp đều bắt đầu với câu hỏi chúng ta nên sản xuất cái gì (WHAT), hoặc nên làm như thế nào (HOW). Trong khi đó, Simon Sinek lại đảo lộn quy trình này, với tư duy từ trong ra theo thứ tự WHY, HOW và WHAT.
Thí dụ 1:
- What: Chúng tôi (khách hàng) muốn bổ sung chức năng import tệp Excel (có cấu trúc dữ liệu rất phức tạp) của các bộ ban ngành.
- How: Chức năng này sẽ được xây dựng như thế nào? Phạm vi như vậy là quá rộng, nhà thầu sẽ không thể triển khai nếu chưa rõ cấu trúc dữ liệu của Excel file.
- Why: Tại sao quý khách (khách hàng) muốn có chức năng này? Mục tiêu cuối cùng là gì? Tại sao không tìm một phương án khác thay thế đơn giản hơn?
Thí dụ 2: Một tình huống WHW khi đưa ra quyết định cải thiện SEO. Bạn không thể trình bày mục tiêu khá chung chung hoặc quá rộng cho lãnh đạo khi bản thân bạn không biết sẽ phải cải thiện SEO bắt đầu từ đâu, và làm như thế nào, kết quả cuối cùng là gì, để đạt được đầu ra thì đầu vào sẽ phải có những gì...
Yếu tố quan trọng nhất trong thuyết vòng tròn vàng của Simon Sinek là gì?
Yếu tố quan trọng nhất là "WHY", tức động lực, là câu hỏi quan trọng và phải trả lời đầu tiên theo thuyết của Simon Sinek. Đối với quản trị doanh nghiệp, "WHAT" là chiến lược, "HOW" là chiến thuật trong khi "WHY" là tầm nhìn.
Có phải vòng tròn vàng luôn đúng trong mọi trường hợp?
Không chính xác. Vòng tròn vàng chỉ đúng trong những trường hợp cụ thể.
Nếu nhìn vấn đề dưới góc nhìn là đường ống, thì WHAT là đầu ra trong khi WHY là đầu vào. Trong một dây chuyển sản xuất, người công nhân hoặc kỹ sư sẽ chịu trách nhiệm một khâu duy nhất, đó là WHAT, mà không cần biết vì sao anh ta phải làm điều này.
WHW áp dụng trong phát triển phần mềm (Scrum methodology) như thế nào?
Nhiều người biết chính xác những gì (WHAT) họ đang làm và làm như thế nào (HOW), nhưng đôi khi họ không biêt tại sao (WHY) hoặc nếu có biết thì WHY cũng không đủ rõ ràng.
Có sự song hành trong việc phát triển các sản phẩm phức tạp với Scrum. Các nhóm kỹ thuật biết khá rõ những gì họ muốn xây dựng – các tính năng sản phẩm (features) và chức năng (functions) của hệ thống của họ. Một số người trong số họ biết rõ cách họ sẽ triển khai các tính năng này và điều này có thể giúp gì cho khách hàng hoặc người dùng của họ. Nhưng quá ít người trong số họ biết tại sao họ lại tạo ra sản phẩm như vậy khi bắt đầu triển khai dự án.
Trong quá trình thực thi xây dựng tính năng, các kỹ sư phần mềm có thể phát hiện ra các vấn đề phức tạp ẩn đằng sau một tính năng tưởng chứng đơn giản. Khi đó các kỹ sư có thể lật ngược lại các bước trước đó (higher level) để tìm hiểu cách làm (HOW) có đúng hay không. Và nếu cách làm đúng, họ sẽ tiếp tục xem xét ở góc nhìn cao nhất: WHY. Họ sẽ đánh giá lại phạm vi của chức năng (phạm vi có quá rộng hay không, có đang chồng lần với phạm vi của các tính năng khác hay không), hoặc kiểm tra xem các chức năng đã có đủ thông tin đầu vào hay không.
Kết Luận
Hãy luôn bắt đầu với "WHY" ngay cả khi bạn chỉ là một "thợ code" không hiểu ý đồ của người dùng cuối là gì. Bởi vì chỉ có WHY mới giúp bạn hiểu rõ vấn đề gốc và khoanh vùng được phạm vi rủi ro có thể nhận diện được.
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Link copied!
Mới cập nhật