Hiệu ứng Mandela là gì?
Published on: February 21, 2025
Last updated: February 22, 2025 Xem trên toàn màn hình
Last updated: February 22, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 26 Jul 2024
"Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng? 2408 - 11 Feb 2024 Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung 2222
- 12 Nov 2024 "Nhân tình thế thái" là gì? "Thời thế" là gì? 1596
- 01 Oct 2021 Sự Tự Điều Chỉnh (Self-Regulation) Là Gì? Tại Sao Nó Quan Trọng? 622
- 01 Sep 2022 Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ? 596
- 09 Aug 2019 Nghịch lý Icarus - Nghịch lý nói hay làm dở (Good idea, bad execution) 574
- 04 Sep 2022 Hiệu ứng cánh bướm là gì? Ý nghĩa và tác động của hiệu ứng cánh bướm 522
- 10 Sep 2024 Cây dừa giữa giông bão: Bình tĩnh sống giữa trạng thái “VUCA” 513
- 04 Oct 2023 Authority bias (Thiên kiến uy quyền) là gì? 506
- 19 Dec 2023 Hồi tưởng lạc quan (Rosy retrospection): Khi những quá khứ tươi đẹp có thể đe dọa đến tương lai của bạn 481
- 04 Sep 2020 IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0? 468
- 12 Jun 2022 Marcus Aurelius: Hạnh phúc phụ thuộc vào chất lượng của những suy nghĩ 441
- 14 Sep 2024 11 Cơ Chế Tâm Lý Che Giấu Cần Nhận Diện Để Hiểu Bản Thân và Người Khác 393
- 08 Dec 2023 Giải mã bí mật của trò chơi vô hạn và hữu hạn 361
- 08 Dec 2023 Hiệu ứng Barnum là gì? Hiệu ứng Barnum tốt hay xấu? 353
- 01 Aug 2022 Đỉnh cao ứng xử của kẻ trí tuệ: Nhìn thấu không nói, biết người không bình, hiểu lý không tranh 341
- 01 Aug 2024 Infomercial - Chiến thuật "cô đọng" điều gì đó trong đầu người dùng 336
- 04 May 2024 Hiệu ứng FOMO trong phát triển phần mềm 299
- 02 Oct 2023 OCEAN: Mô hình 5 tính cách Big Five 252
- 01 Nov 2024 Đừng Chỉ Làm Việc, Hãy Trưởng Thành: Bốn Bài Học Từ Thiền Nhật Bản 134
- 21 Mar 2024 12 triết lý sống tối giản bạn nên biết 127
- 02 Aug 2024 Tổng hợp các câu nói động lực - chất xúc tác cho sự phát triển bản thân 116
- 09 Apr 2025 10 bẫy thao túng bạn có thể chưa biết 106
- 01 Nov 2023 Lòng Tham Vi Tế: Khi Chúng Ta Chạy Theo Miễn Phí Mà Không Biết Đang Đánh Đổi Điều Gì 101
- 07 Feb 2025 Buyer’s remorse: Sự hối hận của người mua sau khi chốt đơn mua hàng 82
- 18 Jan 2025 Echoist là kiểu người gì? Echoist khác với người hướng nội và người ái kỷ như thế nào? 81
- 08 May 2024 Ghosting và Thao Túng Tâm Lý: Những Điều Gen Z Cần Biết để Bảo Vệ Bản Thân 76
- 22 Sep 2024 Hội chứng Zeigarnik – Tại sao những công việc dở dang "đọng" lại trong trí nhớ lâu hơn các công việc đã hoàn thành? 70
- 12 Aug 2025 Hội chứng Imposter Syndrome: Vì sao Quản Lý Dự Án giỏi lại luôn nghĩ mình không đủ giỏi? 58
- 13 Aug 2025 Hội chứng "imposter syndrome" là gì? 54
- 01 Jul 2020 8 Thiên Kiến Nhận Thức Mà Người Quản Lý Dự Án Cần Cảnh Giác 46
- 02 Oct 2024 Lời sấm của Tào Tháo: "Đảo ngược lời khuyên của vợ, thành công ắt đến" 23
Hiệu ứng Mandela là gì?
Hiệu ứng Mandela là hiện tượng tâm lý khi một nhóm lớn người cùng nhớ sai về một sự kiện, một thực tế hoặc một chi tiết nào đó trong quá khứ. Hiệu ứng này được đặt theo tên của Nelson Mandela, vì nhiều người tin rằng ông đã qua đời trong tù vào những năm 1980, mặc dù trên thực tế, ông được thả ra vào năm 1990 và sống đến năm 2013.
Nhà nghiên cứu Fiona Broome đã đặt ra thuật ngữ này vào năm 2009 khi cô phát hiện có rất nhiều người cũng có cùng ký ức sai lệch như mình.
Ví dụ về hiệu ứng Mandela
Logo và thương hiệu thay đổi?
- Nhiều người nhớ rằng logo của Monopoly Man có kính một mắt, nhưng thực tế ông chưa bao giờ có kính.
- Biểu tượng Pikachu có đuôi màu đen ở cuối? Thực tế, đuôi Pikachu hoàn toàn màu vàng.
Lời bài hát, câu thoại phim bị nhớ sai?
- Câu thoại nổi tiếng trong Star Wars ("Luke, I am your father") thực tế là "No, I am your father".
- Trong phim Snow White, nhiều người nhớ là "Mirror, mirror on the wall", nhưng thực tế câu đúng là "Magic mirror on the wall".
Lịch sử bị nhớ sai?
- Nhiều người tin rằng nước Mỹ có 52 bang, trong khi thực tế chỉ có 50.
- Một số người nhớ rằng nhân vật The Berenstain Bears từng là The Berenstein Bears.
Nguyên nhân của hiệu ứng Mandela
Hiệu ứng này có thể được giải thích bởi:
- Lỗi bộ nhớ tập thể: Não bộ thường xuyên tái tạo ký ức dựa trên thông tin có sẵn, đôi khi pha trộn với trí tưởng tượng hoặc thông tin sai lệch.
-
Hiện tượng ‘false memory’ (ký ức sai lệch): Bộ não của chúng ta không lưu trữ thông tin hoàn hảo như máy tính. Nó dễ dàng bị ảnh hưởng bởi các thông tin xung quanh.
-
Sự lan truyền thông tin sai trên Internet: Khi nhiều người tin vào một điều sai, nó trở thành một dạng "sự thật phổ biến" (lộng giả thành chân).
- Thuyết đa vũ trụ (thuyết âm mưu): Một số người tin rằng Hiệu ứng Mandela là bằng chứng về sự tồn tại của các dòng thời gian song song.
KẾT LUẬN
Hiệu ứng Mandela là một minh chứng cho việc trí nhớ của chúng ta có thể bị bóp méo như thế nào. Vậy lần tới nếu bạn nhớ một điều gì đó mà thực tế lại khác, đừng vội hoảng hốt – có thể bạn chỉ đang là một phần của hiện tượng tâm lý thú vị này!
[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"1\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":false,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":false}]"},{"bannerInfo":"[{\"isBannerBrightnessAdjust\":false,\"bannerBrightnessLevel\":\"\",\"isRandomBannerDisplay\":true}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]
Nguồn
{content}
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Link copied!
Mới cập nhật