Hiệu ứng Mandela là gì?
Last updated: February 22, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 26 Jul 2024
"Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng? - 11 Feb 2024 Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung
- 01 Sep 2022 Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ?
- 04 Sep 2020 IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0?
- 09 Aug 2019 Nghịch lý Icarus - Nghịch lý nói hay làm dở (Good idea, bad execution)
Hiệu ứng Mandela là gì?
Hiệu ứng Mandela là hiện tượng tâm lý khi một nhóm lớn người cùng nhớ sai về một sự kiện, một thực tế hoặc một chi tiết nào đó trong quá khứ. Hiệu ứng này được đặt theo tên của Nelson Mandela, vì nhiều người tin rằng ông đã qua đời trong tù vào những năm 1980, mặc dù trên thực tế, ông được thả ra vào năm 1990 và sống đến năm 2013.
Nhà nghiên cứu Fiona Broome đã đặt ra thuật ngữ này vào năm 2009 khi cô phát hiện có rất nhiều người cũng có cùng ký ức sai lệch như mình.
Ví dụ về hiệu ứng Mandela
Logo và thương hiệu thay đổi?
- Nhiều người nhớ rằng logo của Monopoly Man có kính một mắt, nhưng thực tế ông chưa bao giờ có kính.
- Biểu tượng Pikachu có đuôi màu đen ở cuối? Thực tế, đuôi Pikachu hoàn toàn màu vàng.
Lời bài hát, câu thoại phim bị nhớ sai?
- Câu thoại nổi tiếng trong Star Wars ("Luke, I am your father") thực tế là "No, I am your father".
- Trong phim Snow White, nhiều người nhớ là "Mirror, mirror on the wall", nhưng thực tế câu đúng là "Magic mirror on the wall".
Lịch sử bị nhớ sai?
- Nhiều người tin rằng nước Mỹ có 52 bang, trong khi thực tế chỉ có 50.
- Một số người nhớ rằng nhân vật The Berenstain Bears từng là The Berenstein Bears.
Nguyên nhân của hiệu ứng Mandela
Hiệu ứng này có thể được giải thích bởi:
- Lỗi bộ nhớ tập thể: Não bộ thường xuyên tái tạo ký ức dựa trên thông tin có sẵn, đôi khi pha trộn với trí tưởng tượng hoặc thông tin sai lệch.
-
Hiện tượng ‘false memory’ (ký ức sai lệch): Bộ não của chúng ta không lưu trữ thông tin hoàn hảo như máy tính. Nó dễ dàng bị ảnh hưởng bởi các thông tin xung quanh.
-
Sự lan truyền thông tin sai trên Internet: Khi nhiều người tin vào một điều sai, nó trở thành một dạng "sự thật phổ biến" (lộng giả thành chân).
- Thuyết đa vũ trụ (thuyết âm mưu): Một số người tin rằng Hiệu ứng Mandela là bằng chứng về sự tồn tại của các dòng thời gian song song.
KẾT LUẬN
Hiệu ứng Mandela là một minh chứng cho việc trí nhớ của chúng ta có thể bị bóp méo như thế nào. Vậy lần tới nếu bạn nhớ một điều gì đó mà thực tế lại khác, đừng vội hoảng hốt – có thể bạn chỉ đang là một phần của hiện tượng tâm lý thú vị này!
Khám phá thêm các chủ đề sau
Guest Blogging: The Definitive Guide
