Vai trò của Chủ nghĩa Khắc kỷ (Stoicism) trong thời đại VUCA: Bài học về sự bình tĩnh và kiên cường

Published on: March 16, 2024
Last updated: October 18, 2024 Xem trên toàn màn hình

Featured

Recommended for you

29 Sep 2022 Từ chuyện người ăn xin và chiếc cần câu cá, điều gì là quan trọng nhất: Kiến thức, kỹ năng hay thái độ với cuộc sống 56/704
19 Dec 2023 Hồi tưởng lạc quan (Rosy retrospection): Khi những quá khứ tươi đẹp có thể đe dọa đến tương lai của bạn 49/557
18 Mar 2024 "Giả ngu, giả ngốc" là một cảnh giới cao của người thành công 43/2129
26 Sep 2024 "Ăn mày quá khứ" nghĩa là gì? 41/1979
07 Aug 2024 Kỷ nguyên VUCA và TUNA – Cơ hội phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ nhờ cuộc cách mạng 4.0 40/1148
04 Aug 2021 Đừng sợ đi chậm, chỉ sợ đứng yên 30/1231
01 Oct 2024 "Tâm sinh tướng" là gì? 30/1746
04 Sep 2021 Tào lao là gì? Các bí quyết để tránh tào lao trong giao tiếp 27/1851
11 Feb 2024 Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung 25/2280
01 Mar 2024 "Hồ đồ", "Trung dung", "Vô vi" và "tiêu dao" là gì? 16/658
11 Sep 2025 Lightning Decision Jam: Quy trình Siêu tốc để Giải quyết Mọi Vấn đề 15/26
01 Mar 2021 Ý nghĩa và bài học rút ra từ truyện thầy bói xem voi 14/559
09 Aug 2019 Nghịch lý Icarus - Nghịch lý nói hay làm dở (Good idea, bad execution) 14/620
23 Sep 2024 Tóm tắt 45 câu trích dẫn hay về cuộc sống trong tác phẩm "Muôn kiếp nhân sinh" 13/469
12 Feb 2025 Thành Công Không Chỉ Dựa Vào Chăm Chỉ, Trí Thông Minh Hay Tiền Bạc – Mà Cần "Căn Cơ" 13/515
16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 Thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần I) 13/1027
15 Aug 2024 Kỹ năng thuyết trình với kỹ năng ABC (Accuracy, Brevity, Clarity) 11/673
10 Sep 2024 Cây dừa giữa giông bão: Bình tĩnh sống giữa trạng thái “VUCA” 11/542
13 Feb 2025 Căn Cơ Là Gì? Yếu Tố Quyết Định Thành Bại Trong Cuộc Sống 11/433
19 Sep 2025 Agile vs. Ego: Làm Gì Khi Một Thành Viên Trong Nhóm Nổi Loạn 11/45
05 Dec 2022 Hỏi 5 lần (5 WHYs) – Kỹ thuật "đào" tận gốc cốt lõi vấn đề 10/170
29 Jul 2020 Câu chuyện mài chiếc rìu trước khi chặt cây: Bài học từ tổng thống vĩ đại nhất của nước Mỹ - Abraham Lincoln 10/721
08 Nov 2022 16 phong cách làm việc của người Nhật Bản mà Việt Nam cần học hỏi 9/380
07 Aug 2019 Câu chuyện thanh gỗ ngắn và bài học kinh doanh cho Doanh nghiệp 9/405
12 Apr 2023 Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là gì? Vận dụng trong điều hành cuộc họp hiệu quả 9/522
01 Apr 2023 Bí quyết đàm phán tạo ra giá trị từ câu chuyện Chia Cam 9/523
01 Nov 2023 Lòng Tham Vi Tế: Khi Chúng Ta Chạy Theo Miễn Phí Mà Không Biết Đang Đánh Đổi Điều Gì 9/117
02 Oct 2024 Lời sấm của Tào Tháo: "Đảo ngược lời khuyên của vợ, thành công ắt đến" 9/31
02 Feb 2025 Tâm Phân Biệt Là Gì? Tâm Phân Biệt Trong Phật Giáo Và Tâm Lý Học Hiện Đại 8/143
01 Nov 2024 Đừng Chỉ Làm Việc, Hãy Trưởng Thành: Bốn Bài Học Từ Thiền Nhật Bản 8/159
02 May 2024 Những trích dẫn hàng đầu của Albert Einstein để truyền cảm hứng và động lực 8/212
14 Sep 2024 11 Cơ Chế Tâm Lý Che Giấu Cần Nhận Diện Để Hiểu Bản Thân và Người Khác 8/415
11 Sep 2022 Từ truyện “Thầy bói xem voi” tới quản trị bằng Tư Duy Hệ Thống 8/237
14 Sep 2024 “Nơi đông giữ miệng, nơi loạn giữ tâm” mởi thực sự là "Đại Dũng" 8/360
05 Oct 2024 Sự thật đơn giản: Vượt qua những thử thách học làm người bằng cách "hãy sống thật" 8/84
28 Apr 2023 Mô hình Why, How, What là gì? 8/1308
12 Sep 2024 Tổng hợp các câu nói nổi tiếng của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long 7/466
11 Sep 2024 Mindset, skillset, toolset là gì? 7/428
23 Jun 2024 Người trí tuệ không tranh cãi ĐÚNG/SAI 7/403
01 Oct 2021 Sự Tự Điều Chỉnh (Self-Regulation) Là Gì? Tại Sao Nó Quan Trọng? 7/663
02 Mar 2024 "Quán chiếu nội tâm" là gì? 7/167
13 Aug 2025 Hội chứng "imposter syndrome" là gì? 6/69
10 Oct 2024 Làm sao để "mắc câu" người dùng trong thời đại số? 6/523
11 Sep 2022 Sức mạnh của lời khen 6/269
24 Mar 2021 Hiệu ứng Dunning-Kruger – Ảo tưởng sức mạnh về năng lực của bản thân 6/664
16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần II) 5/404
10 Apr 2024 Triết Lý Nhân Sinh: Thông minh quá hóa mệt mỏi, ngốc một chút để lòng an nhiên. 5/248
11 Oct 2024 "Kham Nhẫn" Trong Kinh Doanh: Sức Mạnh Của Sự Kiên Nhẫn 5/415
01 Jan 2025 Phương Pháp Shadow Work: Chìa Khóa Chữa Lành Và Phát Triển Bản Thân 5/190
01 Jul 2020 8 Thiên Kiến Nhận Thức Mà Người Quản Lý Dự Án Cần Cảnh Giác 5/49
11 Dec 2024 Trust Issues Là Gì? Các Dấu Hiệu Nhận Biết 5/9
08 Sep 2025 Tâm Lý Phản Kháng (Reactance): Vì Sao Càng Cấm, Người Ta Càng Muốn Làm? 4/49
17 Feb 2025 "Minh triết" là gì? Có Phải Minh Triết Giúp Bạn Thành Công Hơn Trí Thông Minh?" 4/55
12 Aug 2025 Hội chứng Imposter Syndrome: Vì sao Quản Lý Dự Án giỏi lại luôn nghĩ mình không đủ giỏi? 4/67
26 Feb 2025 Nghịch Duyên Có Thật Sự Là Nghịch Cảnh? Có Thể Chuyển Hóa Nghịch Duyên Thành Thuận Duyên? 4/306
03 Oct 2022 Quy luật của sự cho đi: Khắc đi... khắc đến 4/165
12 Jun 2022 Marcus Aurelius: Hạnh phúc phụ thuộc vào chất lượng của những suy nghĩ 4/457
11 Mar 2024 30 câu hỏi về triết lý sống sách vở không dạy 4/128
10 Jul 2021 Chuyên gia chia sẻ các nguyên tắc tư duy sáng tạo hệ thống với tên gọi Systematic Inventive Thinking (SIT) 3/417
15 Sep 2020 Hai câu chuyện về dòng nước - Ao tù hay suối nguồn tươi trẻ? 3/175
04 Sep 2022 Hiệu ứng cánh bướm là gì? Ý nghĩa và tác động của hiệu ứng cánh bướm 3/557
22 Sep 2024 Hội chứng Zeigarnik – Tại sao những công việc dở dang "đọng" lại trong trí nhớ lâu hơn các công việc đã hoàn thành? 3/74
02 Oct 2023 OCEAN: Mô hình 5 tính cách Big Five 3/262
09 May 2021 Vượt ngàn chông gai để thành công: 100 quy luật bất biến để thành công trong kinh doanh 3/206
22 Jan 2025 Khi ngư dân không thể ra khơi, họ sửa lưới 3/301
13 Nov 2025 "Sa môn rác" thời hiện đại: Làm sao nhận diện giữa xã hội đầy giả tu – giả học? 3/9
04 Nov 2025 Internal vs. External Locus of Evaluation: Bạn Đang Tìm Sự Công Nhận Từ Đâu? 2/11
18 Jan 2025 Echoist là kiểu người gì? Echoist khác với người hướng nội và người ái kỷ như thế nào? 2/85
30 Aug 2024 Suy ngẫm: 30 nguyên tắc xử thế trong quan hệ xã hội 2/129
08 May 2024 Ghosting và Thao Túng Tâm Lý: Những Điều Gen Z Cần Biết để Bảo Vệ Bản Thân 1/79

Thời đại VUCA (Volatility - Biến động, Uncertainty - Bất định, Complexity - Phức tạp, Ambiguity - Mơ hồ) đã đưa chúng ta vào một thế giới đầy thử thách và thay đổi không ngừng. Mỗi ngày, giới trẻ phải đối mặt với sự bất định trong công việc, áp lực xã hội, và những mối đe dọa từ các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu hay bất ổn kinh tế. Trong bối cảnh này, triết lý Chủ nghĩa Khắc kỷ (Stoicism) trở thành một liều thuốc tinh thần, giúp con người đối diện với những khó khăn một cách bình tĩnh và kiên định hơn.

Chủ nghĩa Khắc kỷ và thời đại VUCA

Đọc thêm:

Kỹ năng thời VUCA: Tận mắt thấy tai nghe chưa chắc đã đúng
Cây dừa giữa giông bão: Bình tĩnh sống giữa trạng thái “VUCA”
Kỷ nguyên VUCA và TUNA – Cơ hội phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ nhờ cuộc cách mạng 4.0
Chủ nghĩa khắc kỷ (Stoicism): Triết lý thực tế mà bạn thực sự có thể vận dụng trong thời đại VUCA

Chủ nghĩa Khắc kỷ, một triết lý xuất phát từ Hy Lạp cổ đại, hướng đến việc kiểm soát bản thân và chấp nhận những điều không thể thay đổi. Trong thời đại VUCA, khi mọi thứ xung quanh ta thay đổi liên tục, khả năng tự điều chỉnh và ứng phó với sự bất định trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Stoicism dạy chúng ta rằng không phải những sự kiện bên ngoài gây ra nỗi đau khổ, mà là cách chúng ta đánh giá và phản ứng với chúng. Đây là chìa khóa để vượt qua sự biến động và tìm thấy sự bình yên trong tâm hồn.

Bốn đức tính cốt lõi – trí tuệ thực tiễn (practical wisdom), chừng mực/tiết độ (temperance), công bằng (justice), và dũng cảm (courage)

Trong Stoicism, bốn đức tính cốt lõi – trí tuệ thực tiễn (practical wisdom), chừng mực/tiết độ (temperance), công bằng (justice), và dũng cảm (courage) – giúp chúng ta phát triển khả năng tự kiểm soát và đối mặt với những thử thách bằng sự bình tĩnh. Trong thời đại VUCA, những phẩm chất này rất cần thiết để giúp giới trẻ kiên định và không bị lôi kéo bởi những cảm xúc tiêu cực hay sự hoảng loạn khi mọi thứ không như ý.

Bài học từ Chủ nghĩa Khắc kỷ

Nhờ khám phá Stoicism, bạn trẻ học được các kỹ năng:

Bình tĩnh đối diện với khó khăn

Thay vì lo sợ những thay đổi bất ngờ, tôi học cách chấp nhận rằng sự bất định là một phần của cuộc sống và điều quan trọng là giữ cho tâm trí tỉnh táo. Stoicism dạy tôi không nên tìm cách thay đổi những thứ ngoài tầm kiểm soát, mà nên tập trung vào cách phản ứng trước chúng.

Tự chủ trong mọi tình huống

Triết lý này giúp tôi nhận ra rằng, chúng ta có thể kiểm soát được cảm xúc và cách ứng xử của bản thân, ngay cả khi không thể kiểm soát những yếu tố bên ngoài. Điều này giúp tôi giữ được sự điềm tĩnh trong những tình huống căng thẳng và bất định.

Phát triển sự bền bỉ

Stoicism khuyến khích tôi phát triển khả năng kiên trì, không lùi bước trước khó khăn. Như lời của Marcus Aurelius, "Hãy nhớ rằng, khó khăn chỉ là một thử thách để chúng ta trưởng thành."

Trạng thái bình yên (Nirvana) và Chủ nghĩa Khắc kỷ: Liều thuốc tinh thần cho giới trẻ

Cả Stoicism và trạng thái bình yên (Nirvana trong Phật giáo) đều chia sẻ một mục tiêu chung: giúp con người giải phóng tâm trí khỏi sự lo âu và rối ren của cuộc sống. Trong thế giới hiện đại, khi giới trẻ ngày càng bị áp lực từ công việc, xã hội và mạng xã hội, hai triết lý này cung cấp một lối thoát tinh thần cần thiết.

Nirvana trong Phật giáo, giống như ataraxia (sự yên bình tinh thần) trong Stoicism, là một trạng thái tâm trí không bị xáo trộn bởi cảm xúc tiêu cực hay những mong muốn không đạt được. Sự tĩnh tâm này là điều mà giới trẻ có thể tìm đến khi đối diện với những thử thách không lường trước trong thời đại VUCA.

Như một liều thuốc tinh thần, Stoicism giúp giới trẻ:

Bình tĩnh trước sự bất ổn: Thay vì tìm kiếm sự hoàn hảo hoặc tránh né khó khăn, Chủ nghĩa Khắc kỷ dạy chúng ta chấp nhận thực tế và rèn luyện sự kiên cường.
Xây dựng khả năng ứng phó: Tập trung vào những điều trong tầm kiểm soát của bản thân và buông bỏ những lo âu không cần thiết.
Tìm thấy sự an nhiên: Bằng cách phát triển bốn đức tính của Stoicism, giới trẻ có thể duy trì sự yên bình trong tâm hồn, ngay cả khi cuộc sống đầy sóng gió.

Kết luận

Trong thời đại VUCA, nơi mà sự bất định và thay đổi không ngừng diễn ra, Chủ nghĩa Khắc kỷ và trạng thái bình yên trong tâm trí đóng vai trò quan trọng trong việc giúp giới trẻ đối mặt với cuộc sống. Bằng cách chấp nhận những gì không thể thay đổi, tập trung vào cải thiện bản thân, và giữ cho tâm trí yên bình, chúng ta có thể tìm thấy sự ổn định giữa những biến động của thế giới.

Winly Nguyễn

A A A A

[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"2\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":false,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":false}]"},{"bannerInfo":"[{\"isBannerBrightnessAdjust\":false,\"bannerBrightnessLevel\":\"\",\"isRandomBannerDisplay\":true}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]

Nguồn

{content}