Rule và Agile Rule khác nhau như thế nào? Doanh nghiệp nên áp dụng chính sách tuân thủ chặt chẽ hay thích nghi có mục tiêu?
Last updated: September 29, 2025 Xem trên toàn màn hình



- 10 Sep 2023
Định luật Murphy giải thích tại sao chúng ta luôn gặp xui xẻo vào những lúc tưởng thuận lợi 710
- 15 Apr 2023
Nghịch lý từ câu chuyện “một chén gạo dưỡng ơn, một đấu gạo gây thù” 616
- 18 Jul 2020
Lợi ích cận biên (Marginal Utility) là gì? Qui luật lợi ích cận biên giảm dần 513
- 04 Jul 2022
Steve Jobs đến với Đạo phật như thế nào? 490
- 09 Aug 2022
Hiệu ứng “rắn hổ mang” (Cobra effect): Khi giải pháp trở thành vấn đề, tưởng vui lại hóa xui 437
- 01 May 2022
Có thể xác định vị trí địa lý của địa chỉ IP với độ chính xác đến từng địa chỉ con phố? 434
- 22 May 2022
Tư duy ngoài hộp (Thinking out of box) là gì? Tại sao quan trọng với sự phát triển của doanh nghiệp? 374
- 04 Sep 2023
Giải mã nhóm tính cách (ISTP - Nhà kỹ thuật) 227
- 02 Oct 2023
Ngôi Chùa Trăm Năm và Viên Gạch Vỡ: Bài Học Thấm Thía Về Lỗi Nhỏ Trong Bức Tranh Lớn 206
- 07 Jan 2025
Phân biệt Proxy, HMA và VPN 206
- 03 Sep 2020
Hiệu ứng rắn hổ mang, Luật Goodhart, Campbell & Chuyện thi cử 190
- 01 Sep 2023
Định luật Goodhart và định luật Campbell - Nghịch lý về thành tích 185
- 10 Sep 2024
Tại sao những thứ chúng ta muốn lại ít khi có được? 182
- 15 Mar 2024
Tê liệt vì suy nghĩ quá nhiều (Analysis Paralysis) là gì? 179
- 09 Jan 2025
10 Nghịch Lý Cuộc Sống Từ Phim Upstream (nghịch hành nhân sinh): Đối Mặt Rủi Ro Trong Thời Đại VUCA 160
- 16 Feb 2024
Nghịch lý của sự hoàn hảo: AI có thể quá tốt để sử dụng? 153
- 24 Apr 2025
Chính sách sở hữu đất đai của Trung Quốc: Động lực thúc đẩy người dân làm việc chăm chỉ và hiệu quả 143
- 11 Sep 2020
Nghịch lý kinh doanh tại Mỹ: Chăm sóc khách hàng không tốt, nhưng công ty lại lãi lớn 133
- 10 Aug 2020
Bạn có biết quy tắc thất bại nhanh: Fail early, fail often, fail cheap, but always fail forward 99
- 01 May 2025
Vì Sao Các Cửa Hàng Trung Quốc Không Vội Vã Phục Vụ Khách Hàng? 77
- 11 Mar 2025
Thiên hướng Hành động (Bias for Action) và Thiên hướng Quy trình (Bias for Process) tác động tiêu cực tới "đổi mới và sáng tạo" như thế nào? 52
- 03 Jun 2025
Default To Action: Kỹ Năng Thiết Yếu Để Thành Công Trong Môi Trường Làm Việc Từ Xa 36
- 06 Dec 2025
Sức mạnh của phương pháp 30-for-30: Bạn đã bao giờ cam kết 30 ngày liên tục cho một mục tiêu? 30
- 16 Apr 2025
Lãnh đạo linh hoạt: Hành động (Bias for Action) hay không hành động (Non-Action)? 27
- 01 Apr 2025
CTO ra quyết định như thế nào? 25
- 15 Aug 2025
Dự án phần mềm bị trì hoãn và vấn đề "akrasia" 25
- 13 Aug 2025
OODA và PDCA: Mô hình nào tốt hơn? 24
- 05 Sep 2025
“Lời Khuyên”: Thuận lý thì ít, nghịch lý thì nhiều. Suy nghĩ không giống nhau thì không nên khuyên nhau. 13
Luật lệ (Rule) – Trật Tự hay Rào Cản?
Trong bất kỳ tổ chức, hệ thống hay dự án nào, các rule (luật lệ, quy tắc) đều đóng vai trò duy trì trật tự, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo mọi người cùng “chơi đúng luật”. Tuy nhiên, trong thế giới ngày càng biến động và khó đoán, Agile Rule – những quy tắc linh hoạt trong triết lý Agile – đã ra đời để giải quyết những mặt hạn chế của quy tắc truyền thống.
Vậy Rule và Agile Rule khác nhau ở điểm nào? Hãy cùng khám phá!
Định nghĩa cơ bản
Rule là gì?
- Rule là những quy tắc cố định được đặt ra để mọi người tuân thủ.
- Thường có tính ràng buộc, không dễ thay đổi.
- Mục tiêu là tạo ra sự ổn định, nhất quán và kỷ luật.
Ví dụ:
- “Báo cáo phải nộp trước 9h sáng thứ Hai.”
- “Chỉ trưởng phòng mới được phê duyệt ngân sách.”
Agile Rule là gì?
- Agile Rule là các quy tắc linh hoạt, được thiết kế để hướng dẫn chứ không kiểm soát.
- Có thể được điều chỉnh hoặc loại bỏ nếu không còn phù hợp với thực tế.
- Được xây dựng dựa trên giá trị cốt lõi của Agile: phản hồi nhanh, cộng tác, cải tiến liên tục.
Ví dụ:
- “Daily Standup chỉ kéo dài tối đa 15 phút.”
- “User Story phải được viết theo cấu trúc: As a [user], I want [goal] so that [value].”
Sự khác biệt cốt lõi giữa Rule và Agile Rule
Tiêu chí | Rule truyền thống | Agile Rule |
---|---|---|
Mục tiêu chính | Kiểm soát, duy trì trật tự | Hướng dẫn, tăng tính thích nghi |
Tính linh hoạt | Cứng nhắc, khó thay đổi | Linh hoạt, có thể điều chỉnh |
Ai đưa ra | Quản lý cấp cao, lãnh đạo | Nhóm làm việc, tự tổ chức |
Cơ sở thiết lập | Chính sách, quy định | Giá trị Agile và trải nghiệm thực tế |
Phản ứng với thay đổi | Kháng cự thay đổi | Chào đón thay đổi |
Ví dụ phổ biến | Quy chế công ty, luật pháp | Scrum Guide, Working Agreement |
Ẩn dụ dễ hiểu: “Đèn đỏ” và “Tín hiệu giao tiếp nhóm”
- Rule giống như đèn đỏ: bạn bắt buộc phải dừng lại, dù đường trống hay có xe cứu thương phía sau. Tính cưỡng chế rất cao.
- Agile Rule giống như tín hiệu giao tiếp nhóm: nếu cả nhóm thống nhất hôm nay không họp standup vì đang gấp sprint thì có thể bỏ. Nó phục vụ mục tiêu chung, không phải rào cản.
- Một số quốc gia phát triển như Trung Quốc chọn áp dụng Agile Rule đối với quy tắc giao thông. Ví dụ nếu có xe cứu thương phía sau, nếu người tham gia giao thông nếu quan sát điều kiện thuận lợi sẵn sàng vượt đèn đỏ để nhường đường cho xe cứu thương. Những người dũng cảm như vậy không những không bị phạt mà còn được tuyên dương và khen thưởng.
Khi nào nên dùng Rule, khi nào nên dùng Agile Rule?
- Liên quan đến an toàn, pháp lý, tài chính.
- Cần tính ổn định cao, không thể thay đổi thường xuyên.
- Tổ chức có cấu trúc phân cấp cứng.
- Làm việc trong môi trường phức tạp, thay đổi liên tục.
- Nhóm có tính tự quản và tinh thần học hỏi.
- Cần tối ưu hiệu suất làm việc nhóm, không phải kiểm soát.
Kết luận: Rule không xấu, Agile Rule không phải là vô kỷ luật
Điều quan trọng không nằm ở việc bạn có bao nhiêu rule, mà là:
- Rule đó phục vụ điều gì?
- Có cần cập nhật nó theo bối cảnh mới không?
- Rule đang giúp bạn hay kìm hãm bạn?
Trong kỷ nguyên số, tư duy quản trị cũng phải dịch chuyển: từ tuân thủ mù quáng sang thích nghi có mục tiêu. Và đó là lý do vì sao Agile Rule trở thành xu thế trong mọi lĩnh vực – không chỉ trong phát triển phần mềm, mà còn trong giáo dục, quản lý, và cả đời sống cá nhân.
- Manifesto for Agile Software Development
- Scrum Guide 2020
- Bài viết: “Agile không chỉ là một phương pháp, mà là một tư duy”
