Ái kỷ trong giao tiếp là hành vi chuyển hướng chú ý về bản thân, gây ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ và môi trường làm việc.

Vì Sao Người Ái Kỷ Trong Giao Tiếp Luôn Khiến Bạn Muốn Tránh Xa?

Published on: November 01, 2023
Last updated: May 01, 2025 Xem trên toàn màn hình

Featured

Recommended for you

04 Mar 2020 Kinh nghiệm lập dự toán chi phí dự án phần mềm theo phương pháp Man-Month 2507
26 Jul 2024 "Khổ tận cam lai" - Làm thế nào để chuyển hóa từ khổ thành sướng? 2387
11 Feb 2024 Càng đọc càng thấm: 10 suy ngẫm sâu sắc từ nhà tâm lý học Carl Jung 2211
12 Nov 2024 "Nhân tình thế thái" là gì? "Thời thế" là gì? 1567
01 Jul 2023 Phương pháp Shuhari - Làm sao học ít hiểu nhiều? 905
01 Aug 2022 20 bài học kinh nghiệm rút ra từ Tam Quốc Diễn Nghĩa 849
01 Aug 2022 "Sponsored Content" là gì? Khác nhau giữa Sponsored Content và Native Advertising? 764
01 Feb 2022 Thách thức với doanh nghiệp chuyển đổi số trong thời đại VUCA 668
01 Oct 2021 Sự Tự Điều Chỉnh (Self-Regulation) Là Gì? Tại Sao Nó Quan Trọng? 609
01 Sep 2022 Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) có phải là một dạng bảo thủ? 584
09 Aug 2019 Nghịch lý Icarus - Nghịch lý nói hay làm dở (Good idea, bad execution) 565
15 Apr 2020 Phần mềm BPM là gì? So sánh với ERP và các phần mềm Workflows 532
12 Jul 2023 Vì sao ngày càng nhiều dự án phần mềm thất bại? 506
04 Sep 2022 Hiệu ứng cánh bướm là gì? Ý nghĩa và tác động của hiệu ứng cánh bướm 506
03 Oct 2021 Khác biệt giữa thiết kế phần mềm và thiết kế công trình xây dựng 493
04 Oct 2023 Authority bias (Thiên kiến uy quyền) là gì? 492
19 Dec 2023 Hồi tưởng lạc quan (Rosy retrospection): Khi những quá khứ tươi đẹp có thể đe dọa đến tương lai của bạn 473
04 Sep 2020 IQ, EQ hay LQ quan trọng nhất trong thời đại 4.0? 462
14 Aug 2022 Khác biệt giữa tiêu chí hoàn thành DOD (Definition of Done) với tiêu chí nghiệm thu (Acceptance Criteria) 457
01 May 2022 Có thể xác định vị trí địa lý của địa chỉ IP với độ chính xác đến từng địa chỉ con phố? 447
03 Feb 2020 Sản phẩm OEM và ODM là gì? 440
14 Sep 2024 11 Cơ Chế Tâm Lý Che Giấu Cần Nhận Diện Để Hiểu Bản Thân và Người Khác 385
04 Jan 2023 Đánh giá nhân sự theo chuẩn người Nhật 366
08 Dec 2023 Giải mã bí mật của trò chơi vô hạn và hữu hạn 358
12 May 2021 Các yêu cầu thay đổi (Change Requests) - nỗi ám ảnh của team dự án phần mềm 348
08 Dec 2023 Hiệu ứng Barnum là gì? Hiệu ứng Barnum tốt hay xấu? 346
01 Aug 2022 Đỉnh cao ứng xử của kẻ trí tuệ: Nhìn thấu không nói, biết người không bình, hiểu lý không tranh 337
01 Aug 2024 Infomercial - Chiến thuật "cô đọng" điều gì đó trong đầu người dùng 328
04 May 2024 Hiệu ứng FOMO trong phát triển phần mềm 293
20 Dec 2022 Bài học quản lý nhân sự từ một trận chung kết bóng đá 269
02 Oct 2023 OCEAN: Mô hình 5 tính cách Big Five 243
04 Sep 2023 Giải mã nhóm tính cách (ISTP - Nhà kỹ thuật) 232
18 Mar 2018 Dịch vụ Hosting cho Website là gì? Các lời khuyên chọn Hosting tốt nhất 232
07 Jan 2025 Phân biệt Proxy, HMA và VPN 230
01 Oct 2024 Không phải IQ hay EQ, tỷ phú Jack Ma tiết lộ một kỹ năng để thành công giữa thời đại VUCA 224
17 Aug 2020 Mục tiêu dự án là gì? Làm thế nào để xác định mục tiêu? 213
01 Sep 2020 Co-founder là gì? Vai trò của các Co-Founder khi lập nghiệp. 213
14 May 2024 Chiến lược răng lược là gì? Làm thế nào để tận dụng chiến lược răng lược trong kinh doanh? 205
02 May 2024 Giữ khoảng cách trong các mối quan hệ: Bí quyết để tránh ràng buộc cảm xúc 203
08 Mar 2022 Mô hình nguồn mở hoạt động ra sao? 185
12 Jul 2021 Để chuyển đổi số, cần “bẻ gãy” (disrupt) trong tư duy 171
08 Mar 2020 Vì sao doanh nghiệp cần phải tạo Web bán hàng? 158
01 May 2023 [Tư vấn CNTT] Quản lý ngân sách CNTT cho doanh nghiệp 156
01 Apr 2022 Chi phí nhà thầu phụ chiếm bao nhiêu phần trăm gói thầu? 151
19 Aug 2020 Lift & Shift - Phương pháp tối ưu dịch chuyển hệ thống phần mềm qua đám mây 147
25 Apr 2018 Bảo hộ bản quyền phần mềm dưới khía cạnh sở hữu trí tuệ như thế nào? 140
01 Aug 2022 Bí quyết số 1 cho doanh nghiệp 4.0 với 10 chiến lược phát triển năng lực nhân sự CNTT 138
17 Feb 2018 Hệ luỵ khi sử dụng Web Hosting từ nhà cung cấp kém chất lượng 130
11 Feb 2025 Tại sao nhiều mối quan hệ vẫn không giúp bạn thành công? 127
01 Nov 2024 Đừng Chỉ Làm Việc, Hãy Trưởng Thành: Bốn Bài Học Từ Thiền Nhật Bản 125
21 Mar 2024 12 triết lý sống tối giản bạn nên biết 122
09 Feb 2021 Tầm nhìn là gì? Tí dụ minh họa cụ thể về tầm nhìn 121
02 Aug 2024 Tổng hợp các câu nói động lực - chất xúc tác cho sự phát triển bản thân 109
09 Apr 2025 10 bẫy thao túng bạn có thể chưa biết 106
01 Nov 2023 Lòng Tham Vi Tế: Khi Chúng Ta Chạy Theo Miễn Phí Mà Không Biết Đang Đánh Đổi Điều Gì 101
18 Jan 2025 Echoist là kiểu người gì? Echoist khác với người hướng nội và người ái kỷ như thế nào? 78
08 May 2024 Ghosting và Thao Túng Tâm Lý: Những Điều Gen Z Cần Biết để Bảo Vệ Bản Thân 76
07 Feb 2025 Buyer’s remorse: Sự hối hận của người mua sau khi chốt đơn mua hàng 74
22 Sep 2024 Hội chứng Zeigarnik – Tại sao những công việc dở dang "đọng" lại trong trí nhớ lâu hơn các công việc đã hoàn thành? 69
12 Aug 2025 Hội chứng Imposter Syndrome: Vì sao Quản Lý Dự Án giỏi lại luôn nghĩ mình không đủ giỏi? 57
13 Aug 2025 Hội chứng "imposter syndrome" là gì? 51
01 Jul 2020 8 Thiên Kiến Nhận Thức Mà Người Quản Lý Dự Án Cần Cảnh Giác 43
02 Oct 2024 Lời sấm của Tào Tháo: "Đảo ngược lời khuyên của vợ, thành công ắt đến" 18

Hiện Tượng Ái Kỷ Trong Giao Tiếp Là Gì?

Ái kỷ trong giao tiếp (conversational narcissism) là xu hướng vô tình hoặc cố ý chuyển hướng sự chú ý trong một cuộc trò chuyện từ người khác sang chính mình. Thuật ngữ này được Charles Derber giới thiệu trong cuốn sách The Pursuit of Attention.

Nguồn: Internet

Ví dụ thường thấy: Khi bạn chia sẻ câu chuyện buồn, người kia có thể chen ngang để kể về trải nghiệm của họ và kết luận bằng câu như: "Chuyện của tôi còn tệ hơn".

Nghiên cứu của Derber cho thấy hành vi này phổ biến đến mức 114 sinh viên tham gia thí nghiệm đều nhận ra hoặc thừa nhận từng gặp phải.

Trong tiếng Việt, narcissism đôi khi còn được dịch là "Tự luyến" (Tự yêu bản thân)

Biểu Hiện Của Ái Kỷ Trong Giao Tiếp

Chuyển Hướng Chủ Đề (Shift-Response)

Người này luôn bẻ lái câu chuyện về phía mình.

Ví dụ: Trong buổi họp bàn dự án, họ không nói về kế hoạch mà chỉ kể về kinh nghiệm của mình:
"Ngày xưa tôi làm dự án triệu đô nên biết cách xử lý rồi."

Thiếu Đồng Cảm và Quan Tâm

Nếu không thể chen ngang, họ biểu hiện chán nản, lơ đễnh hoặc trả lời qua loa như:
"À vậy hả?", "Ừm, cũng được.".

Họ nhanh chóng chuyển sang độc thoại hoặc phủ nhận ý kiến của bạn để khẳng định mình đúng.

Kết Nối Qua Kể Lể

Bắt đầu bằng một câu hỏi xã giao để kéo bạn vào cuộc trò chuyện về họ.

Ví dụ: "Dạo này bạn sao rồi?"

Khi bạn trả lời, họ nhanh chóng kể về cuộc sống của mình, từ công việc đến chuyện yêu đương.

Người ái kỷ khác với người Echoist như thế nào?

Người Echoist là ai?
Echoist là những người giỏi đáp ứng nhu cầu của người khác nhưng thường đánh mất giá trị bản thân. Trái ngược với người ái kỷ - chỉ yêu bản thân và muốn nhận, Echoist là "người muốn cho". Tuy nhiên, họ thường tự làm mình mệt mỏi vì hạ mình, thậm chí đổ lỗi cho bản thân khi không làm hài lòng người khác.

Tác Động Của Ái Kỷ Đến Người Khác

Hành vi ái kỷ trong giao tiếp gây ra những hệ quả tiêu cực:

Mối quan hệ cá nhân: Bạn bè hoặc người thân có thể dần xa cách vì cảm thấy không được lắng nghe.
Môi trường làm việc: Thiếu sự hợp tác và sáng tạo, dẫn đến giảm hiệu quả chung.
Tâm lý người đối diện: Cảm giác bị bỏ rơi, phớt lờ khiến họ né tránh giao tiếp.

Người Ái Kỷ Trong Giao Tiếp Có Phải Luôn Là Kẻ Xấu?

Hành vi này không luôn xuất phát từ sự ích kỷ mà có thể do:

Bất an tâm lý: Tìm kiếm sự công nhận để khẳng định bản thân.
Khả năng tự nhận thức kém: Họ không nhận ra mình đang bẻ lái câu chuyện.
Rối loạn tâm lý: Người mắc ADHD có thể thiếu kiểm soát khi tham gia hội thoại.

Nghiên cứu từ Journal of Social Clinical Psychology cũng chỉ ra nhiều người vô thức nói về bản thân nhiều hơn, ngay cả khi họ có ý tốt muốn giúp đỡ.

Ứng Xử Với Người Ái Kỷ Trong Giao Tiếp

Đồng Cảm Có Giới Hạn

Đặt ra khung thời gian: "Mình có 5 phút trước khi phải đi, bạn kể nhanh nhé."

Điều này giúp kiểm soát cuộc hội thoại mà không làm tổn thương họ.

Phương Pháp "Đá Xám" (Grey-Rock Method)

Phương pháp đá xám liên quan đến việc trở nên không phản ứng với hành vi lạm dụng hoặc thao túng để kẻ "ác ý" mất hứng thú. The grey rock method involves becoming unresponsive to abusive or manipulative behavior so that the perpetrator will lose interest.

Trả lời ngắn gọn và không cảm xúc: "Mình vẫn ổn."

Giảm tương tác như phản hồi chậm hoặc chỉ dùng biểu tượng cảm xúc.

Cải Thiện Chính Mình Nếu Bạn Cũng Ái Kỷ Trong Giao Tiếp

Lắng Nghe Chủ Động

Giao tiếp bằng mắt, gật đầu và không chen ngang.
Hỏi rõ khi chưa hiểu thay vì chuyển hướng.

Đặt Câu Hỏi Mang Tính Xây Dựng

Tập trung vào chủ đề của người nói:
"Vậy bạn dự định giải quyết việc đó như thế nào?"
Đưa ý kiến khi nó thật sự phù hợp, thay vì kể câu chuyện của mình.

Ái kỷ trong giao tiếp không chỉ làm mất đi sự kết nối giữa các cá nhân mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và các mối quan hệ xung quanh. Việc nhận thức và thay đổi hành vi sẽ giúp chúng ta xây dựng những cuộc trò chuyện ý nghĩa hơn.

A A A A

[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"2\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":true,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":true}]"},{"bannerInfo":"[{\"isBannerBrightnessAdjust\":false,\"bannerBrightnessLevel\":\"\",\"isRandomBannerDisplay\":true}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]

Nguồn

{content}