Từ điển song ngữ - Tổng hợp tất cả thuật ngữ quan trọng trong kiến trúc Microservices
Published on: July 29, 2025
Last updated: September 13, 2025 Xem trên toàn màn hình
Last updated: September 13, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 01 Nov 2021
Phân tích quy trình hiện tại (AS-IS) là gì? 73/915 - 04 Mar 2020 Kinh nghiệm lập dự toán chi phí dự án phần mềm theo phương pháp Man-Month 37/2582
- 01 Jul 2023 Phương pháp Shuhari - Làm sao học ít hiểu nhiều? 25/979
- 03 Nov 2022 BAU (Business-As-Usual) là gì? 24/1767
- 08 Dec 2022 Phân biệt Cookbook, In a nutshell và Dummies 15/365
- 11 Sep 2025 Lightning Decision Jam: Quy trình Siêu tốc để Giải quyết Mọi Vấn đề 15/26
- 01 Mar 2021 Ý nghĩa và bài học rút ra từ truyện thầy bói xem voi 14/559
- 15 Apr 2020 Phần mềm BPM là gì? So sánh với ERP và các phần mềm Workflows 14/569
- 01 Nov 2023 Lệnh thay đổi kỹ thuật (Engineering Change Order - ECO) là gì? 13/1390
- 28 Dec 2023 "Watered-down version" và "Stripped-down version" là gì? 13/509
- 03 May 2019 Business Rule là gì? 12/1075
- 19 Sep 2025 Agile vs. Ego: Làm Gì Khi Một Thành Viên Trong Nhóm Nổi Loạn 11/45
- 22 Nov 2023 Phân biệt tư duy hệ thống khác với tư duy thiết kế 10/359
- 14 Aug 2022 Khác biệt giữa tiêu chí hoàn thành DOD (Definition of Done) với tiêu chí nghiệm thu (Acceptance Criteria) 10/497
- 21 Jan 2022 SSO (Single Sign On) là gì? Bạn đã hiểu đúng và đẩy đủ vè chìa khóa thông minh SSO? 10/387
- 01 Feb 2023 [Học tiếng Anh] Phần mềm và nhạc rock có mối liên hệ như thế nào? 10/339
- 05 Jan 2024 Value-Added Distributors (VAD) là gì? 10/681
- 05 Mar 2024 [Học tiếng Anh] "Go with caveats" là gì? 10/243
- 05 Dec 2022 Hỏi 5 lần (5 WHYs) – Kỹ thuật "đào" tận gốc cốt lõi vấn đề 10/170
- 01 Aug 2024 Giải mã các thành ngữ về "may mắn" và "rủi ro" trong tiếng Anh 9/660
- 07 Aug 2019 Câu chuyện thanh gỗ ngắn và bài học kinh doanh cho Doanh nghiệp 9/405
- 12 Apr 2023 Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là gì? Vận dụng trong điều hành cuộc họp hiệu quả 9/522
- 01 Apr 2023 Bí quyết đàm phán tạo ra giá trị từ câu chuyện Chia Cam 9/523
- 01 Dec 2022 Business Critical là gì? 9/527
- 12 May 2021 Các yêu cầu thay đổi (Change Requests) - nỗi ám ảnh của team dự án phần mềm 9/374
- 01 Feb 2023 Information Radiator là gì? 9/744
- 09 Dec 2023 Phần mềm Best-of-class là gì? 9/162
- 29 May 2022 Templafy là gì? Tại sao nói Templafy là nền tảng tài liệu thế hệ mới? 8/372
- 11 Sep 2022 Từ truyện “Thầy bói xem voi” tới quản trị bằng Tư Duy Hệ Thống 8/237
- 14 Aug 2024 Eventual Consistency và Strong Consistency trong Cơ sở dữ liệu phân tán 8/159
- 11 Sep 2024 Mindset, skillset, toolset là gì? 7/428
- 23 Jun 2024 Người trí tuệ không tranh cãi ĐÚNG/SAI 7/403
- 01 Aug 2022 "Sponsored Content" là gì? Khác nhau giữa Sponsored Content và Native Advertising? 7/809
- 19 Oct 2022 Thành ngữ tiếng Anh thú vị hàng ngày ở công sở 7/591
- 04 Jan 2023 Đánh giá nhân sự theo chuẩn người Nhật 7/393
- 01 Sep 2020 Co-founder là gì? Vai trò của các Co-Founder khi lập nghiệp. 6/225
- 06 Dec 2023 Loại phần mềm "fire-and-forget" là gì? 6/277
- 01 May 2021 Unit Test là gì? 6/344
- 01 Apr 2022 Chi phí nhà thầu phụ chiếm bao nhiêu phần trăm gói thầu? 6/159
- 02 Aug 2022 BVP (Billable Viable Product) là gì? 6/81
- 01 Nov 2021 Knowldge Base là gì? 6/159
- 01 Nov 2022 Like for like là gì 6/470
- 30 Aug 2022 Kỹ thuật "Hollow" là gì? 6/77
- 01 Dec 2022 "Strike a balance" nghĩa là gì? 6/409
- 08 Mar 2022 Mô hình nguồn mở hoạt động ra sao? 5/203
- 01 Jan 2024 Phân tích tổ hợp (Cohort Analysis) là gì? 5/472
- 02 Jan 2024 Domain Engineering là gì? 5/450
- 09 Jan 2024 Domain Knowledge là gì? Ưu và nhược điểm? 5/614
- 08 Dec 2023 Resource Leveling là gì? 5/372
- 02 Nov 2023 "State-of-the-art product" là gì? 5/281
- 01 Feb 2022 Thách thức với doanh nghiệp chuyển đổi số trong thời đại VUCA 4/700
- 01 Nov 2022 Tiếng Anh hàng ngày trong quản lý dự án / Daily English 4/139
- 19 Aug 2020 Lift & Shift - Phương pháp tối ưu dịch chuyển hệ thống phần mềm qua đám mây 4/152
- 07 Dec 2022 Lean Software Development là gì? 4/289
- 08 Sep 2025 Tâm Lý Phản Kháng (Reactance): Vì Sao Càng Cấm, Người Ta Càng Muốn Làm? 4/49
- 30 Apr 2024 Web3 là gì? Tại sao nói Web3 là nền tảng để Blockchain thay đổi Internet? 4/41
- 01 Jun 2025 Thiết Kế Hướng Miền (Domain-Driven Design) hình thành như thế nào trong kiến trúc Lưới Dữ Liệu (Data Mesh)? 3/56
- 13 Sep 2024 Cấp quyền và Hủy quyền người dùng (User Provisioning & Deprovisioning) là gì? 3/45
- 01 Jan 2023 Master your strengths, outsource your weaknesses 3/117
- 08 Mar 2020 Vì sao doanh nghiệp cần phải tạo Web bán hàng? 3/164
- 01 May 2023 [Tư vấn CNTT] Quản lý ngân sách CNTT cho doanh nghiệp 3/175
- 03 Oct 2021 Khác biệt giữa thiết kế phần mềm và thiết kế công trình xây dựng 3/506
- 03 Feb 2020 Sản phẩm OEM và ODM là gì? 3/465
- 11 Dec 2022 Sustaining Engineering là gì? 3/302
- 01 Nov 2022 MVF (Minimum Viable Features): Tối ưu tính năng trong giới hạn nguồn lực 3/59
- 01 Nov 2022 MVF (Minimum Viable Features): Tối ưu tính năng trong giới hạn nguồn lực 3/59
- 09 Feb 2021 Tầm nhìn là gì? Tí dụ minh họa cụ thể về tầm nhìn 2/127
- 24 Mar 2023 Mô hình kinh doanh Open-Core là gì? 2/185
- 01 Dec 2023 Microsoft Power Apps là gì? 2/263
- 23 Sep 2024 Lỗi FUBAR trong phần mềm là gì? 2/128
- 14 May 2024 Chiến lược răng lược là gì? Làm thế nào để tận dụng chiến lược răng lược trong kinh doanh? 2/213
- 17 Aug 2020 Mục tiêu dự án là gì? Làm thế nào để xác định mục tiêu? 1/226
- 18 Mar 2018 Dịch vụ Hosting cho Website là gì? Các lời khuyên chọn Hosting tốt nhất 1/236
- 25 Apr 2018 Bảo hộ bản quyền phần mềm dưới khía cạnh sở hữu trí tuệ như thế nào? 1/142
- 17 Feb 2018 Hệ luỵ khi sử dụng Web Hosting từ nhà cung cấp kém chất lượng /142
Dưới đây là bảng 30 thuật ngữ quan trọng trong kiến trúc Microservices (Microservices Architecture):
⚙️ Thuật ngữ cơ bản
| English Term | Explanation (English) | Thuật ngữ cơ bản |
|---|---|---|
| Microservice | A small, independently deployable service that performs a specific business function. | Dịch vụ siêu nhỏ – Một dịch vụ độc lập, thực hiện một chức năng nghiệp vụ cụ thể. |
| Service Registry | A database of service instances and their addresses used for service discovery. | Đăng ký dịch vụ – Danh sách chứa thông tin các dịch vụ và địa chỉ của chúng để dễ dàng truy xuất. |
| Service Discovery | The process of automatically detecting services in a network. | Khám phá dịch vụ – Quá trình tự động phát hiện và kết nối với các dịch vụ khác. |
| API Gateway | A single entry point that routes requests to appropriate microservices. | Cổng API – Cổng vào tập trung điều hướng các yêu cầu đến các dịch vụ phù hợp. |
| Load Balancer | Distributes network traffic across multiple service instances. | Bộ cân bằng tải – Phân phối lưu lượng đến các dịch vụ nhằm tránh quá tải. |
| Circuit Breaker | A pattern that stops requests to a service when it is likely to fail. | Cầu dao điện tử – Cơ chế ngắt kết nối tạm thời khi dịch vụ gặp lỗi để tránh lan truyền sự cố. |
| Service Mesh | A dedicated infrastructure layer for handling service-to-service communication. | Mạng lưới dịch vụ – Lớp hạ tầng quản lý giao tiếp giữa các dịch vụ. |
| Sidecar Pattern | A helper container deployed alongside the main service to handle auxiliary tasks. | Mẫu xe phụ – Một container đi kèm để hỗ trợ xử lý như logging, monitoring. |
| Bounded Context | A logical boundary within which a model is defined and applicable. | Ngữ cảnh giới hạn – Phạm vi logic nơi một mô hình hoạt động độc lập. |
| Domain-Driven Design (DDD) | A design approach focusing on complex business logic and domain modeling. | Thiết kế theo miền nghiệp vụ – Tập trung vào logic nghiệp vụ cốt lõi để chia nhỏ hệ thống. |
| Containerization | Packaging an application with its dependencies into a container. | Đóng gói container – Gói ứng dụng cùng các thành phần phụ thuộc thành một đơn vị triển khai. |
| Orchestration | Automated arrangement and coordination of services. | Điều phối – Tự động hóa việc triển khai và quản lý các dịch vụ. |
| Kubernetes | An open-source platform for container orchestration. | Kubernetes – Nền tảng mã nguồn mở để điều phối các container. |
| Docker | A platform for developing, shipping, and running containerized applications. | Docker – Công cụ tạo và quản lý container. |
| Service Choreography | Services interact with each other without a central coordinator. | Điều phối tự trị – Các dịch vụ tự giao tiếp mà không cần một trung tâm điều khiển. |
| Event-Driven Architecture (EDA) | Services communicate through events and message queues. | Kiến trúc hướng sự kiện – Dịch vụ gửi và nhận sự kiện thay vì gọi trực tiếp. |
| Message Broker | A middleware that routes messages between services. | Trình môi giới tin nhắn – Trung gian xử lý việc truyền tin giữa các dịch vụ. |
| Asynchronous Communication | Services interact without waiting for an immediate response. | Giao tiếp bất đồng bộ – Gửi yêu cầu mà không cần chờ phản hồi ngay lập tức. |
| Synchronous Communication | A service sends a request and waits for a direct response. | Giao tiếp đồng bộ – Gửi yêu cầu và chờ phản hồi trực tiếp. |
| Resilience | The system’s ability to recover from failures. | Khả năng phục hồi – Khả năng hệ thống tự khôi phục khi gặp lỗi. |
| Scalability | The capability to handle increased load by adding resources. | Khả năng mở rộng – Khả năng đáp ứng lưu lượng lớn bằng cách bổ sung tài nguyên. |
| Fault Tolerance | The ability to continue functioning despite failures. | Chịu lỗi – Hệ thống vẫn hoạt động được khi có một phần bị lỗi. |
| Idempotency | Performing the same operation multiple times results in the same effect. | Tính không thay đổi kết quả – Gọi lại nhiều lần vẫn cho ra kết quả giống nhau. |
| Deployment Pipeline | A set of automated steps to test and deploy services. | Chuỗi triển khai tự động – Các bước tự động hóa kiểm thử và triển khai. |
| Continuous Integration (CI) | Automatically integrating code into a shared repository. | Tích hợp liên tục – Tự động đưa mã mới vào kho chung. |
| Continuous Deployment (CD) | Automatically deploying all validated changes to production. | Triển khai liên tục – Tự động đưa các thay đổi hợp lệ lên môi trường thật. |
| Data Decentralization | Each service owns its data and database. | Phân tán dữ liệu – Mỗi dịch vụ có cơ sở dữ liệu riêng, không dùng chung. |
| Database per Service | Pattern where each microservice manages its own database. | Mỗi dịch vụ một cơ sở dữ liệu riêng – Tránh chia sẻ database giữa các dịch vụ. |
| Saga Pattern | A sequence of local transactions with compensation in case of failure. | Mẫu Saga – Chuỗi giao dịch độc lập có khả năng bù trừ khi gặp lỗi. |
| Distributed Tracing | Monitoring and logging request flows across services. | Theo dõi phân tán – Ghi nhận và theo dõi dòng xử lý xuyên suốt nhiều dịch vụ. |
| Eventual Consistency | Eventual consistency is a model in distributed systems where data may be temporarily out of sync across different nodes, but over time, as long as no new updates are made, all replicas will converge to the same state. In other words, the system accepts “temporary inconsistency” in exchange for performance and scalability, with the guarantee that the data will eventually become consistent. This model is commonly applied in large-scale systems such as NoSQL databases or cloud storage services. |
Tính nhất quán cuối cùng - là một mô hình trong hệ thống phân tán, trong đó dữ liệu có thể tạm thời không đồng bộ giữa các nút, nhưng theo thời gian nếu không có thêm thay đổi mới, tất cả các bản sao dữ liệu sẽ dần trở nên nhất quán. Nói cách khác, hệ thống chấp nhận trạng thái “không nhất quán tạm thời” để đổi lấy hiệu năng và khả năng mở rộng, với cam kết rằng cuối cùng dữ liệu sẽ được đồng bộ. Mô hình này thường được áp dụng trong các hệ thống lớn như cơ sở dữ liệu NoSQL hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây. |
| CQRS | CQRS (Command Query Responsibility Segregation) is an architectural pattern that separates the responsibilities of reading data (queries) and writing data (commands). Instead of using a single model for both, CQRS uses two different models to optimize performance, scalability, and security. This approach is especially useful in complex systems where read and write operations have very different requirements. In microservices architecture, CQRS is often applied to allow independent scaling of read and write services, improve responsiveness, and ensure data consistency across distributed services. |
CQRS (Phân tách Trách nhiệm Lệnh và Truy vấn) là một mẫu kiến trúc tách biệt nhiệm vụ đọc dữ liệu (truy vấn) và ghi dữ liệu (lệnh). Thay vì dùng một mô hình chung cho cả hai, CQRS sử dụng hai mô hình khác nhau để tối ưu hiệu suất, khả năng mở rộng và tính bảo mật. Cách tiếp cận này đặc biệt hữu ích trong các hệ thống phức tạp, nơi yêu cầu đọc và ghi dữ liệu rất khác nhau. Trong kiến trúc microservices, CQRS thường được áp dụng để cho phép mở rộng độc lập giữa dịch vụ đọc và dịch vụ ghi, tăng tốc độ phản hồi và đảm bảo tính nhất quán dữ liệu trong các dịch vụ phân tán. |
| 3 C’s | The 3 C’s of microservices are componentize, collaborate, and connect. | 3 chữ C của microservices là componentize (thành phần hóa), collaboration (cộng tác) và connect (kết nối). |
🔐 Thuật ngữ về Token & Authentication / Authorization
| English Term | Explanation (English) | Thuật ngữ về Token & Authentication / Authorization |
|---|---|---|
| Token | A string that represents the identity and privileges of a user or client. | Mã thông báo (Token) – Một chuỗi đại diện cho danh tính và quyền của người dùng/ứng dụng. |
| Access Token | A token used to access a resource or service, typically with a short lifespan. | Mã truy cập – Token ngắn hạn cấp quyền truy cập dịch vụ. |
| Refresh Token | A long-lived token used to obtain a new access token after expiry. | Mã làm mới – Dùng để lấy mã truy cập mới khi mã cũ hết hạn. |
| JWT (JSON Web Token) | A compact, URL-safe token used for authentication and information exchange. | JWT (Mã thông báo Web dạng JSON) – Token nhẹ, phổ biến dùng để xác thực và truyền dữ liệu giữa các dịch vụ. |
| OAuth 1.0 | OAuth 1.0 is an open standard protocol for authorization that allows third-party applications to access a user’s resources without sharing login credentials. It uses digital signatures and complex token exchange, which makes it secure but relatively difficult to implement compared to later versions like OAuth 2.0. |
OAuth 1.0 là một giao thức chuẩn mở về ủy quyền, cho phép ứng dụng bên thứ ba truy cập tài nguyên của người dùng mà không cần chia sẻ thông tin đăng nhập. Nó sử dụng chữ ký số và quy trình trao đổi token phức tạp, mang lại tính bảo mật cao nhưng khó triển khai hơn so với các phiên bản sau như OAuth 2.0. |
| OAuth 2.0 | An authorization framework for granting access without sharing credentials. | Giao thức OAuth 2.0 – Cơ chế cấp quyền truy cập mà không cần chia sẻ thông tin đăng nhập. |
| OpenID Connect (OIDC) | An identity layer on top of OAuth 2.0 for authentication. | OpenID Connect – Lớp xác thực bổ sung trên OAuth để nhận diện người dùng. |
| Bearer Token | A token that gives access simply by possessing it; no further authentication needed. | Token mang theo – Ai có token này đều được quyền truy cập (cần bảo mật cẩn thận). |
| Token Expiration | The configured time period after which a token becomes invalid. | Thời hạn token – Thời gian sống của token trước khi hết hiệu lực. |
| Token Revocation | The process of invalidating a token before its expiration. | Thu hồi token – Hủy hiệu lực của token trước khi hết hạn. |
| Claims | Statements in a token about an entity (e.g., user), such as role, ID, etc. | Thông tin xác nhận (claims) – Các thuộc tính mô tả người dùng trong token như vai trò, tên, ID. |
🛡️ Thuật ngữ về Phân Quyền và Bảo Mật trong Microservices
| English Term | Explanation (English) | Thuật ngữ về Phân Quyền và Bảo Mật trong Microservices |
|---|---|---|
| Authentication | Verifying the identity of a user or system. | Xác thực – Quá trình kiểm tra danh tính người dùng hoặc hệ thống. |
| Authorization | Determining what actions a user is allowed to perform. | Phân quyền / Ủy quyền – Xác định người dùng được làm gì trong hệ thống. |
| RBAC (Role-Based Access Control) | Access control based on user roles. | Kiểm soát truy cập theo vai trò (RBAC) – Phân quyền dựa vào chức danh/vai trò người dùng. |
| ABAC (Attribute-Based Access Control) | Access decisions based on attributes (user, resource, environment). | Kiểm soát truy cập theo thuộc tính (ABAC) – Phân quyền dựa trên thuộc tính linh hoạt như độ tuổi, vị trí, loại tài nguyên. |
| PBAC (Policy-Based Access Control) | Access control defined by policies and conditions. | Kiểm soát truy cập theo chính sách (PBAC) – Sử dụng chính sách để cấp hoặc từ chối quyền truy cập. Đọc thêm: Từ điển thuật ngữ quản lý tài nguyên truy cập hệ thống. |
| Identity Provider (IdP) | A service that manages user identities and authentication. | Nhà cung cấp danh tính (IdP) – Hệ thống xác thực và quản lý danh tính người dùng. |
| Single Sign-On (SSO) | Allows a user to authenticate once and access multiple systems. | Đăng nhập một lần (SSO) – Người dùng chỉ cần đăng nhập một lần để dùng nhiều dịch vụ. |
| Federated Identity | Users can use one identity across different systems or domains. | Danh tính liên kết – Người dùng có thể sử dụng cùng một danh tính cho nhiều hệ thống. |
| Zero Trust Security | Security model that assumes no trust by default; everything must be verified. | Mô hình bảo mật không tin cậy (Zero Trust) – Luôn xác minh mọi yêu cầu, không tin tưởng mặc định. |
| Policy Enforcement Point (PEP) | The component that enforces access control decisions. | Điểm thực thi chính sách (PEP) – Thành phần chịu trách nhiệm kiểm tra và áp dụng quyền truy cập. |
Tìm hiểu thêm: Toàn tập thuật ngữ về mô hình Monolith trong phần mềm
[{"displaySettingInfo":"[{\"isFullLayout\":false,\"layoutWidthRatio\":\"\",\"showBlogMetadata\":true,\"showAds\":true,\"showQuickNoticeBar\":true,\"includeSuggestedAndRelatedBlogs\":true,\"enableLazyLoad\":true,\"quoteStyle\":\"1\",\"bigHeadingFontStyle\":\"1\",\"postPictureFrameStyle\":\"1\",\"isFaqLayout\":false,\"isIncludedCaption\":false,\"faqLayoutTheme\":\"1\",\"isSliderLayout\":false}]"},{"articleSourceInfo":"[{\"sourceName\":\"\",\"sourceValue\":\"\"}]"},{"privacyInfo":"[{\"isOutsideVietnam\":false}]"},{"tocInfo":"[{\"isEnabledTOC\":true,\"isAutoNumbering\":false,\"isShowKeyHeadingWithIcon\":false}]"},{"termSettingInfo":"[{\"showTermsOnPage\":true,\"displaySequentialTermNumber\":true}]"}]
Nguồn
[{"LocalizationCommonClickToOpen":"Xem tiếp","LocalizationCommonClickToClose":"Đóng","LocalizationBlogTermsInThisArticle":"Thuật ngữ trong bài"}]
{content}
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Link copied!
Mới cập nhật