Phát triển phần mềm dễ dàng hơn nhờ bài học từ hệ thống ròng rọc
Last updated: August 22, 2025 Xem trên toàn màn hình



- 04 Jan 2023
Phát triển phần mềm linh hoạt theo mô hình Big Bang 585
- 18 May 2021
Cây cầu hiện đại vô dụng nhất thế giới và câu chuyện cái kết của thay đổi yêu cầu 518
- 03 Mar 2020
Giả định (Assumption ) là gì? Tại sao giả định rất quan trọng với dự án? 424
- 01 Mar 2021
Ý nghĩa và bài học rút ra từ truyện thầy bói xem voi 416
- 12 Apr 2023
Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là gì? Vận dụng trong điều hành cuộc họp hiệu quả 411
- 03 May 2022
Mô hình Hybrid Agile là gì? 409
- 18 Mar 2021
Kỹ thuật ước lượng dự án phần mềm linh hoạt dựa vào Story Point - phương pháp T-Shirt Sizing 379
- 19 Aug 2024
Kiểm toán công nghệ thông tin (IT Audit) - Nghề mới mẻ ở Việt Nam 379
- 01 Apr 2023
Bí quyết đàm phán tạo ra giá trị từ câu chuyện Chia Cam 360
- 02 Jan 2024
Domain Engineering là gì? 356
- 01 May 2022
Có thể xác định vị trí địa lý của địa chỉ IP với độ chính xác đến từng địa chỉ con phố? 350
- 07 Aug 2019
Câu chuyện thanh gỗ ngắn và bài học kinh doanh cho Doanh nghiệp 342
- 02 Aug 2023
Tổng hợp một số project tham khảo khi xây dựng các ứng dụng theo mô hình Microservices 328
- 20 Jul 2021
Quản lý và đánh giá công việc theo quy trình TIGO SmartWork 311
- 02 Aug 2021
Product Owner làm gì trước khi bắt đầu sprint đầu tiên của dự án (Sprint Zero)? 306
- 11 Sep 2024
Mindset, skillset, toolset là gì? 299
- 01 Aug 2023
Phân tích yêu cầu phần mềm sẽ nhìn vào thực trạng (AS-IS) hay tương lai (TO-BE)? 292
- 01 Sep 2023
"Data steward" là gì? 285
- 05 Aug 2024
Giải mã 10 sai lầm về quản lý thay đổi 268
- 28 Jun 2024
Tại sao các kỹ sư IT giỏi nhất lại là những người theo thuyết bất khả tri về công nghệ (technology agnostics)? 255
- 14 Apr 2019
Product Backlog là gì? Các đặc điểm cơ bản của một Product Backlog 236
- 02 Mar 2018
Tại sao ví Scrum như dòng điện xoay chiều? 232
- 04 Sep 2023
Giải mã nhóm tính cách (ISTP - Nhà kỹ thuật) 213
- 23 Jun 2024
Người trí tuệ không tranh cãi ĐÚNG/SAI 196
- 08 Jan 2022
Yêu cầu thay đổi (Change Request) là gì? Làm thế nào để kiểm soát Change Request? 190
- 11 Sep 2022
Từ truyện “Thầy bói xem voi” tới quản trị bằng Tư Duy Hệ Thống 178
- 07 Jan 2025
Phân biệt Proxy, HMA và VPN 177
- 10 May 2021
Phát triển Phần mềm Tinh gọn (Lean Software Development) 175
- 08 Apr 2024
Hiệu ứng Matthew: Tác động và Ứng dụng trong Chuyển đổi Số và Công nghệ tại Việt Nam 168
- 08 Feb 2021
Quy trình nâng cấp phần mềm quản trị doanh nghiệp TIGO ERP 162
- 24 Mar 2019
Scrum giống như bà mẹ chồng, giúp bạn nhìn ra các lỗi sai 154
- 14 Dec 2022
Phương pháp kiểm tra Fagan Inspection là gì? 152
- 21 Apr 2020
Bảo trì phần mềm là gì? Phân biệt các loại bảo trì 139
- 05 Dec 2022
Hỏi 5 lần (5 WHYs) – Kỹ thuật "đào" tận gốc cốt lõi vấn đề 126
- 10 Aug 2020
Bạn có biết quy tắc thất bại nhanh: Fail early, fail often, fail cheap, but always fail forward 90
- 22 Jul 2020
Quản lý dự án phần mềm trong thực tế và câu chuyện thành công của InfoSys 86
- 08 Aug 2019
10 lý do tại sao việc sử dụng và vận hành phần mềm điều hành doanh nghiệp không được hiệu quả 83
- 29 Dec 2024
Phí Phạm Không Phải Lúc Nào Cũng Xấu – Đây Là Lý Do Tại Sao! 58
- 26 Mar 2025
Từ điển tất cả các chức danh trong lĩnh vực CNTT và Chuyển Đổi Số 52
- 11 Mar 2025
Thiên hướng Hành động (Bias for Action) và Thiên hướng Quy trình (Bias for Process) tác động tiêu cực tới "đổi mới và sáng tạo" như thế nào? 49
- 01 Jun 2025
Thiết Kế Hướng Miền (Domain-Driven Design) hình thành như thế nào trong kiến trúc Lưới Dữ Liệu (Data Mesh)? 31
- 16 Apr 2025
Lãnh đạo linh hoạt: Hành động (Bias for Action) hay không hành động (Non-Action)? 25
- 01 Apr 2025
CTO ra quyết định như thế nào? 21
- 15 May 2025
Hiệu quả năng lượng trong phần mềm (Energy Efficiency in Software) là gì? 14
- 09 Aug 2024
Latency (độ trễ) là gì? 12
Trong bối cảnh phát triển phần mềm, phép ẩn dụ về hệ thống ròng rọc có thể được sử dụng để minh họa cách quản lý độ phức tạp và giảm nỗ lực bằng cách phân bổ khối lượng công việc cho nhiều thành phần hoặc nhóm khác nhau. Cũng giống như hệ thống ròng rọc nhân lực để nâng các vật nặng, tính mô-đun và hợp tác trong phần mềm có thể giúp các nhiệm vụ phức tạp trở nên dễ quản lý và hoàn thành hiệu quả hơn.
Dưới đây là phân tích cách ẩn dụ ròng rọc được áp dụng:
1. Phân phối khối lượng (nhiệm vụ)
Ròng rọc đơn: Một ròng rọc đơn thay đổi hướng lực, giúp kéo xuống dễ hơn thay vì nâng trực tiếp. Trong phần mềm, điều này tương tự với việc chia một nhiệm vụ lớn thành các nhiệm vụ con nhỏ hơn, dễ quản lý hơn, cho phép các lập trình viên tập trung vào những phần cụ thể.
Nhiều ròng rọc (Block and Tackle): Thêm nhiều ròng rọc trong một hệ thống block and tackle sẽ giảm lực cần thiết để nâng vật. Tương tự, trong phần mềm, việc chia một dự án thành các module nhỏ hơn hoặc phân cho các nhóm khác nhau sẽ giảm khối lượng công việc và độ phức tạp mà mỗi cá nhân phải chịu.
Lợi thế cơ học: Số lượng dây hỗ trợ trong hệ thống ròng rọc quyết định lợi thế cơ học (mức giảm lực cần thiết). Trong phần mềm, điều này tương đương với việc phân phối khối lượng công việc hiệu quả và mức nỗ lực mà mỗi người cần bỏ ra. Một hệ thống được thiết kế tốt với giao diện và trách nhiệm rõ ràng sẽ có “lợi thế cơ học” cao hơn.
“Block and tackle” có ý nghĩa gốc trong kỹ thuật/cơ khí và được vận dụng trong ngữ cảnh rộng hơn trong đời sống.
1. Trong kỹ thuật / cơ khí
Trong cơ khí, block and tackle là hệ thống ròng rọc nhiều tầng (pulley system) dùng để tăng lực kéo hoặc nâng vật nặng.
- Block: khối ròng rọc (có thể là cố định hoặc di động)
- Tackle: bộ dây và ròng rọc phối hợp với nhau
- Nguyên lý: phân tán lực, giảm công sức cần thiết để nâng vật.
Ẩn dụ: “lợi về lực, thiệt về quãng đường dây” – nghĩa là bạn cần kéo dây xa hơn để đổi lấy lực nâng nhẹ hơn.
Ví dụ: Trong xây dựng, thuyền bè hay kho bãi, người ta dùng block and tackle để nâng hàng hóa nặng.
2. Nghĩa ẩn dụ trong quản lý / cuộc sống
- Dùng để chỉ một hệ thống, phương pháp hoặc tổ chức giúp giải quyết công việc nặng nề hiệu quả bằng cách chia nhỏ và phối hợp nhiều thành phần.
- Ví dụ: “We need a good block and tackle to handle this complex project” → chúng ta cần một “cơ chế phối hợp” để xử lý dự án phức tạp.
2. Thay đổi hướng lực
Hệ thống ròng rọc đơn thay đổi hướng lực, giúp áp dụng lực dễ hơn. Trong phần mềm, điều này tương tự với việc chuyển một vấn đề phức tạp thành dạng dễ quản lý và dễ hiểu hơn cho lập trình viên, từ đó giúp triển khai giải pháp dễ dàng hơn.
3. Lý tưởng và thực tế
Trong các hệ thống ròng rọc lý tưởng, ma sát và trọng lượng của ròng rọc thường bị bỏ qua. Trong phần mềm, điều này tương tự với việc đơn giản hóa vấn đề và bỏ qua các phức tạp tiềm ẩn hoặc các trường hợp ngoại lệ. Trong thực tế, ma sát và trọng lượng có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống ròng rọc. Tương tự, trong phần mềm, cần cân nhắc các yếu tố thực tế như kiểm thử, bảo trì và các vấn đề có thể phát sinh trong quá trình phát triển.
4. Tiến trình
Tiến trình của hệ thống ròng rọc bao gồm việc chuyển từ hệ thống ròng rọc đơn giản sang hệ thống block and tackle phức tạp hơn khi khối lượng tăng lên. Trong phần mềm, điều này có nghĩa là bắt đầu với cấu trúc cơ bản và dần dần thêm độ phức tạp khi dự án phát triển và các tính năng mới được bổ sung.
Tóm lại, phép ẩn dụ về hệ thống ròng rọc nhấn mạnh rằng bằng cách chia một nhiệm vụ lớn, phức tạp thành các phần nhỏ hơn, dễ quản lý và phân bổ nỗ lực, việc phát triển phần mềm có thể trở nên hiệu quả hơn và bớt nản chí.