Nhân Sự Trung Niên – “Friction Points” Giúp Doanh Nghiệp Tránh Rủi Ro Thất Bại
Last updated: August 21, 2025 Xem trên toàn màn hình
Recommended for you
- 04 Sep 2021
Tào lao là gì? Các bí quyết để tránh tào lao trong giao tiếp 1508 - 04 Aug 2021 Đừng sợ đi chậm, chỉ sợ đứng yên 991
- 28 Apr 2023 Mô hình Why, How, What là gì? 969
- 07 Aug 2024 Kỷ nguyên VUCA và TUNA – Cơ hội phát triển và chuyển đổi mạnh mẽ nhờ cuộc cách mạng 4.0 862
- 16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 Thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần I) 812
- 15 Aug 2024 Kỹ năng thuyết trình với kỹ năng ABC (Accuracy, Brevity, Clarity) 581
- 15 Apr 2023 Nghịch lý từ câu chuyện “một chén gạo dưỡng ơn, một đấu gạo gây thù” 534
- 24 Mar 2021 Hiệu ứng Dunning-Kruger – Ảo tưởng sức mạnh về năng lực của bản thân 511
- 29 Sep 2022 Từ chuyện người ăn xin và chiếc cần câu cá, điều gì là quan trọng nhất: Kiến thức, kỹ năng hay thái độ với cuộc sống 479
- 29 Jul 2020 Câu chuyện mài chiếc rìu trước khi chặt cây: Bài học từ tổng thống vĩ đại nhất của nước Mỹ - Abraham Lincoln 461
- 04 Jul 2022 Steve Jobs đến với Đạo phật như thế nào? 450
- 01 Mar 2021 Ý nghĩa và bài học rút ra từ truyện thầy bói xem voi 416
- 09 Aug 2022 Hiệu ứng “rắn hổ mang” (Cobra effect): Khi giải pháp trở thành vấn đề, tưởng vui lại hóa xui 413
- 18 Jul 2020 Lợi ích cận biên (Marginal Utility) là gì? Qui luật lợi ích cận biên giảm dần 406
- 12 Apr 2023 Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là gì? Vận dụng trong điều hành cuộc họp hiệu quả 403
- 16 Mar 2022 [INFOGRAPHIC] 32 thiên kiến nhận thức làm sai lệch quyết định của bạn (Phần II) 389
- 01 Apr 2023 Bí quyết đàm phán tạo ra giá trị từ câu chuyện Chia Cam 359
- 07 Aug 2019 Câu chuyện thanh gỗ ngắn và bài học kinh doanh cho Doanh nghiệp 342
- 11 Oct 2024 "Kham Nhẫn" Trong Kinh Doanh: Sức Mạnh Của Sự Kiên Nhẫn 340
- 10 Jul 2021 Chuyên gia chia sẻ các nguyên tắc tư duy sáng tạo hệ thống với tên gọi Systematic Inventive Thinking (SIT) 333
- 08 Nov 2022 16 phong cách làm việc của người Nhật Bản mà Việt Nam cần học hỏi 329
- 22 May 2022 Tư duy ngoài hộp (Thinking out of box) là gì? Tại sao quan trọng với sự phát triển của doanh nghiệp? 315
- 11 Sep 2024 Mindset, skillset, toolset là gì? 297
- 11 Sep 2022 Sức mạnh của lời khen 240
- 22 Jan 2025 Khi ngư dân không thể ra khơi, họ sửa lưới 234
- 23 Jun 2024 Người trí tuệ không tranh cãi ĐÚNG/SAI 196
- 02 Oct 2023 Ngôi Chùa Trăm Năm và Viên Gạch Vỡ: Bài Học Thấm Thía Về Lỗi Nhỏ Trong Bức Tranh Lớn 187
- 01 Sep 2023 Định luật Goodhart và định luật Campbell - Nghịch lý về thành tích 181
- 03 Sep 2020 Hiệu ứng rắn hổ mang, Luật Goodhart, Campbell & Chuyện thi cử 180
- 11 Sep 2022 Từ truyện “Thầy bói xem voi” tới quản trị bằng Tư Duy Hệ Thống 178
- 10 Sep 2024 Tại sao những thứ chúng ta muốn lại ít khi có được? 171
- 09 Jan 2025 10 Nghịch Lý Cuộc Sống Từ Phim Upstream (nghịch hành nhân sinh): Đối Mặt Rủi Ro Trong Thời Đại VUCA 152
- 15 Mar 2024 Tê liệt vì suy nghĩ quá nhiều (Analysis Paralysis) là gì? 144
- 16 Feb 2024 Nghịch lý của sự hoàn hảo: AI có thể quá tốt để sử dụng? 135
- 11 Sep 2020 Nghịch lý kinh doanh tại Mỹ: Chăm sóc khách hàng không tốt, nhưng công ty lại lãi lớn 128
- 15 Sep 2020 Hai câu chuyện về dòng nước - Ao tù hay suối nguồn tươi trẻ? 125
- 05 Dec 2022 Hỏi 5 lần (5 WHYs) – Kỹ thuật "đào" tận gốc cốt lõi vấn đề 125
- 13 Apr 2024 Bài học từ con cua trong cái xô: Vì sao bạn luôn bị lực kéo vô hình kéo ngược trở lại? 100
- 24 Apr 2025 Chính sách sở hữu đất đai của Trung Quốc: Động lực thúc đẩy người dân làm việc chăm chỉ và hiệu quả 69
- 01 Jul 2022 Mô Hình Kinh Doanh Solopreneur (Doanh Nhân Tự Thân) 64
- 07 Mar 2023 Google Maps: Bài Học Tỷ Đô Từ Một Ứng Dụng Miễn Phí 53
- 01 May 2025 Vì Sao Các Cửa Hàng Trung Quốc Không Vội Vã Phục Vụ Khách Hàng? 46
- 03 Jul 2025 “Đo ni đóng giày” trong xã hội hiện đại: Xu hướng hay ngược hướng? 41
- 01 Apr 2025 Phổ động lực (Motivational Spectrum) là gì? 29
- 06 Dec 2025 Sức mạnh của phương pháp 30-for-30: Bạn đã bao giờ cam kết 30 ngày liên tục cho một mục tiêu? 22
- 10 Jun 2025 Hiệu Ứng Người Thờ Ơ (Bystander Effect): Khi “Ma Cũ” Không Muốn Giúp “Ma Mới” 21
- 06 Mar 2025 Phương pháp đánh giá con người toàn diện (TTI Assessment) là gì? 8
Trong thế giới kinh doanh ngày nay, mọi CEO đều khao khát đội ngũ trẻ trung, năng động, sáng tạo, luôn lao lên phía trước như những chiến binh không biết mệt mỏi. Nhưng có một sự thật mà ít người thừa nhận: chính nhân sự trung niên – những người “xanh chín” – lại là tấm lá chắn sống giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững.
“Xanh chín” – Tư duy "đủ tới" của tuổi trung niên
Nhân sự trung niên không còn “non và xanh” như những người trẻ, nhưng cũng chưa hẳn già cỗi hay bảo thủ. Họ sở hữu cái gọi là tư duy xanh chín – sự pha trộn tinh tế giữa kinh nghiệm thực tế, sự chín chắn và khả năng đưa ra các quyết định thực dụng.
Những kiến thức mà họ mang đến không theo trend, không phô trương – đó là evergreen knowledge: kiến thức bất biến - không thay đổi theo thời gian, giúp doanh nghiệp tránh những rủi ro không đáng có. Họ là những người lắng nghe, đánh giá và cân nhắc trước khi hành động. Trong một thế giới mà tốc độ đôi khi đồng nghĩa với hỗn loạn, sự tỉnh táo của nhân sự trung niên trở thành phanh khẩn cấp, tránh doanh nghiệp lao thẳng vào bẫy thất bại.
Điểm yếu cũng là sức mạnh – “Overthinking” nhưng không phải là rào cản
Không thể phủ nhận, nhân sự trung niên đôi khi overthinking, thiên về định lượng, thận trọng đến mức khiến người trẻ nôn nóng phải chờ đợi. Họ không lao vào hành động "máu chiến" như nhân sự trẻ, nhưng đây lại là một tấm lá chắn quan trọng.
Nếu doanh nghiệp duy trì ít nhất 10% nhân sự trung niên trong đội ngũ, như nhiều quốc gia phát triển (Thái Lan là một ví dụ), thì những nhược điểm này sẽ trở nên không đáng kể, trong khi lợi ích về kiểm soát rủi ro, tối ưu hóa quyết định lại vượt trội.
Nhân sự trẻ – tinh thần xanh chín nhưng dễ sa vào “hiệu ứng shiny object”
Nhân sự trẻ giống như những chiến binh non nớt nhưng máu lửa. Họ học nhanh, thử nghiệm liên tục và sẵn sàng lao vào mọi cơ hội. Nhưng đây cũng là con dao hai lưỡi:
“Cái gì cũng làm, nhưng chẳng cái gì ra hồn.”
Hiệu ứng shiny object syndrome khiến doanh nghiệp dễ mất phương hướng: áp dụng công nghệ mới, chạy theo xu hướng, triển khai hàng loạt dự án nhưng thiếu sự tập trung và thực dụng. Đây là lúc nhân sự trung niên trở thành friction points, những người dừng lại, hỏi câu hỏi khó và buộc đội ngũ trẻ phải cân nhắc kỹ lưỡng.
SOSHIN – Mang đến sự khởi đầu "chín" (mature) cho doanh nghiệp non trẻ
Nhân sự trung niên không còn sức trẻ và năng lượng để bắt đầu như tờ giấy trắng (thế hệ trẻ), nhưng họ sở hữu một vũ khí lợi hại: SOSHIN (trở về với sơ tâm – beginner's mind).
Họ sẵn sàng buông bỏ những kiến thức và kinh nghiệm không còn cần thiết để bắt đầu một hành trình mới, hay còn gọi là “Second Act” (Pha 2 của cuộc đời). Trái ngược với quan điểm cũ “qua 40 tuổi là bên kia sườn đồi”, cách tiếp cận SOSHIN giúp tâm trí luôn refresh, kết hợp với tinh thần long-life learning (học suốt đời).
Trong khi người trẻ thừa trình độ nhưng thiếu thái độ, nhân sự trung niên bù đắp bằng Thái độ hơn trình độ. Sự cân bằng này:
- Giúp doanh nghiệp phát triển bền vững
- Chuyển giao thế hệ uyển chuyển
- Triển khai lean transformation hiệu quả mà không làm ào ào
Friction Points – Chiến lược cân bằng năng lượng doanh nghiệp
Friction points về bản chất không hoàn toàn tốt hay xấu, mà phụ thuộc vào ngữ cảnh và mục tiêu.
Friction points là Xấu:
- Nếu làm chậm trải nghiệm khách hàng, gây khó chịu, tốn thời gian hoặc giảm hiệu suất công việc.
- Ví dụ: website đặt hàng quá rườm rà khiến khách hàng bỏ giỏ, quy trình phê duyệt nội bộ quá phức tạp làm dự án chậm tiến độ. → Trong trường hợp này, friction points là rào cản cần loại bỏ hoặc giảm thiểu.
Friction points là Tốt:
- Nếu giúp kiểm soát rủi ro, bảo mật, hay đảm bảo chất lượng.
- Ví dụ: bước xác thực người dùng khi rút tiền online, quy trình kiểm tra kỹ lưỡng trước khi phê duyệt hợp đồng lớn, đánh giá chất lượng sản phẩm trước khi xuất xưởng. → Trong trường hợp này, friction points là “điểm chặn thông minh”, giúp tránh sai sót hoặc tổn thất.
Tóm lại:
- Friction points tốt khi giúp kiểm soát rủi ro hoặc nâng cao chất lượng.
- Friction points xấu khi gây phiền phức, mất thời gian, làm giảm trải nghiệm hoặc hiệu quả.
CEO thông minh không xem nhân sự trung niên là “cản trở” mà là công cụ chiến lược. Họ là friction points – điểm ma sát cần thiết để doanh nghiệp không bùng nổ quá mức, không lao vào những quyết định cảm tính, không trở thành nạn nhân của chính năng lượng của mình.
CEO thông minh không coi nhân sự trung niên là “cản trở” mà là công cụ chiến lược "tăng ma sát" (ngược lại với giảm ma sát khi hệ thống đã được tối ưu cần "xúc tác - catalyst - để tiếp tục vận hành trơn tru). Những friction points này giúp:
- Cân bằng năng lượng và tốc độ của đội ngũ trẻ.
- Giảm thiểu rủi ro do hành động vội vàng, không thực dụng.
- Tránh những quyết định cảm tính, rủi ro cao.
- Tối ưu hóa các quyết định quan trọng bằng kinh nghiệm và tư duy thực tế.
Kết luận
Trong một thế giới quá chú trọng vào trẻ trung và tốc độ, nhân sự trung niên chính là tấm khiên vô hình, là friction points cần thiết để doanh nghiệp tăng trưởng ổn định, bền vững và không bị tổn thương bởi chính sức trẻ của mình.
Nhân sự trung niên là tấm lá chắn vô hình, là friction points cần thiết để doanh nghiệp không chỉ tăng trưởng mà còn tồn tại bền vững. CEO nào biết tận dụng trí tuệ xanh chín, sẽ biến đội ngũ trẻ năng động thành một cỗ máy vừa nhanh vừa an toàn.
Trần Quang Huy
Automation Lead, TIGO CONSULTING
Khám phá thêm các chủ đề sau
Đọc thêm: Hướng dẫn hợp tác viết bài (guest blogging)
Các chủ đề được quan tâm nhiều nhất
CHIA SẺ BÀI VIẾT
