Citizen Development và Ngày Tàn Của Lập Trình Truyền Thống?

Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, một câu hỏi lớn đang đặt ra: liệu lập trình cấp thấp và các lập trình viên truyền thống có đang dần bị thay thế? Xu hướng "Citizen Development" (bình dân học vụ hóa ngành lập trình) - nơi mà bất kỳ ai cũng có thể tạo ứng dụng mà không cần biết lập trình sâu - đang ngày càng phổ biến. Điều này tạo ra một "vùng xám" (grey zone) giữa lập trình truyền thống và lập trình dạng phi kỹ thuật trên cơ sở "agnostic" (theo học thuyết "bất khả tri" - cách tư duy hạn chế biết quá nhiều), nơi mà các công cụ No-code, Low-code ngày càng phát triển mạnh mẽ.

Vậy, lập trình viên cần làm gì để không bị bỏ lại phía sau trong giai đoạn chuyển giao này?

Citizen Developer Là Ai?

Citizen Developer, tạm dịch là "lập trình viên nhân dân", là những người dùng trong doanh nghiệp (như nhân viên, quản lý) tự xây dựng các ứng dụng phục vụ công việc, mà không cần kiến thức lập trình chuyên sâu. Họ sử dụng các nền tảng low-code (không cần lập trình) hoặc no-code (chỉ cần lập trình cơ bản), được bộ phận IT của doanh nghiệp cho phép.

Điều đáng chú ý là các doanh nghiệp ngày nay đang tích cực trao quyền cho Citizen Developer. Theo báo cáo của Gartner, 61% các tổ chức đã hoặc đang lên kế hoạch áp dụng Citizen Development vào hoạt động của mình.

Tại Sao Citizen Development Ngày Càng Quan Trọng?

1. Nhu Cầu Chuyển Đổi Số Tăng Cao

Theo Gartner, 61% doanh nghiệp đang triển khai hoặc bắt đầu khám phá Citizen Development để đáp ứng nhu cầu tự động hóa và tăng tốc các quy trình CNTT.

Các doanh nghiệp ngày càng mở rộng quy mô số hóa, nhưng bộ phận IT lại không thể đáp ứng kịp. 77% lãnh đạo IT và 71% lãnh đạo doanh nghiệp thừa nhận rằng có rất nhiều nhu cầu về phần mềm nhưng chưa được giải quyết.

2. Giảm Gánh Nặng Cho IT

Phòng IT thường phải xử lý lượng yêu cầu quá lớn từ doanh nghiệp, và không phải tất cả các nhu cầu đều cần một đội ngũ lập trình viên chuyên sâu. Citizen Developer giúp doanh nghiệp giảm bài toán nhân lực cho IT.

3. Giảm Thiểu "Shadow IT"

Shadow IT là những hệ thống CNTT được xây dựng mà không qua sự kiểm soát của phòng IT. Citizen Development đưa việc phát triển phần mềm vào khuôn khổ, giúp doanh nghiệp vẫn đảm bảo bảo mật và tính đồng bộ trong hệ thống.

Nhiều nhân viên đang phải sử dụng các công cụ lỗi thời như Excel, Access hoặc những ứng dụng SaaS không đồng bộ với hệ thống chung. Điều này tạo ra sự phân mảnh trong quản lý dữ liệu và làm gia tăng Shadow IT (các hệ thống IT không được kiểm soát bởi bộ phận IT).

Citizen Development Thay Đổi Cuộc Chơi Như Thế Nào?

Nếu IT không thể đáp ứng kịp nhu cầu, giải pháp là gì? Đó chính là trao quyền cho Citizen Developer.

Lợi ích của Citizen Development:

1. Giải quyết nhanh chóng nhu cầu ứng dụng: IDC dự đoán đến năm 2023, hơn 500 triệu ứng dụng mới sẽ được tạo ra. Với số lượng lập trình viên hạn chế, Citizen Development sẽ giúp lấp đầy khoảng trống này.
2. Giảm áp lực thiếu hụt lập trình viên: Tỷ lệ thất nghiệp của lập trình viên dưới 1,9%, nhưng số lượng nhân sự có kinh nghiệm vẫn quá ít. Citizen Developer có thể giúp giảm bớt gánh nặng cho IT.
3. Quản lý Shadow IT: Thay vì để nhân viên tự ý sử dụng các công cụ không kiểm soát, doanh nghiệp có thể cung cấp nền tảng Citizen Development chính thức để đảm bảo tính bảo mật và nhất quán.
4. Tăng năng suất và giảm chi phí: Nhân viên có thể tự tạo ứng dụng hỗ trợ công việc mà không cần chờ IT, giúp tối ưu quy trình vận hành.
5. Kết nối doanh nghiệp và IT: Citizen Development giúp thu hẹp khoảng cách giữa các bộ phận trong doanh nghiệp, tạo ra sự hợp tác hiệu quả hơn.

Citizen Developer Sẽ Ảnh Hưởng Như Thế Nào Đến Lập Trình Viên Truyền Thống?

• Lập trình truyền thống không biến mất: Mặc dù Citizen Development giảm bớt gánh nặng cho IT, nhưng những hệ thống quan trọng vẫn cần lập trình chuyên sâu.

• Vai trò của lập trình viên thay đổi: Họ sẽ trở thành những người "hướng dẫn", hỗ trợ và định hướng cho Citizen Developer thay vì chỉ viết code.

• Cần học thêm kỹ năng: Lập trình viên có thể khai thác các nền tảng low-code để tăng tốc quy trình làm việc và giảm thời gian phát triển.

Lập Trình Viên Nên Làm Gì?

Dù Citizen Development phát triển, lập trình viên vẫn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt trong việc xây dựng nền tảng, API và các hệ thống phức tạp. Để không bị tụt hậu, lập trình viên nên:

• Nâng cao kỹ năng về Low-code/No-code để thích ứng với xu hướng mới.
• Tập trung vào các công nghệ cấp cao hơn như AI, Blockchain, DevOps.
• Chuyển hướng sang vai trò hướng dẫn và cố vấn cho Citizen Developer trong doanh nghiệp.

Kết Luận

Citizen Development không phải là "ngày tàn" của lập trình viên mà là một sự chuyển đổi tất yếu. Lập trình viên không bị thay thế, nhưng vai trò của họ sẽ thay đổi: từ người trực tiếp viết code sang người kiến tạo nền tảng, hỗ trợ và quản lý các công cụ lập trình phi kỹ thuật. Ai thích nghi nhanh sẽ có lợi thế trong tương lai!